24 ème année
Tidlisin nniḍen :
http://www.ayamun.com/telechargement.htm Inasiwen
(claviers) : 1_ Anasiw
azegrar : Clavier complet, deg-s ţ,Ţ, v, o, p ; deg-s taggaɣt (ḋ, ġ, k̇, ṫ)
2_ Anasiw_n_mass_Sliman_Amiri : clavier complet, deg-s ţ,Ţ, v, o, p |
|
|
Prénoms algériens authentiques
(mis à jour et augmenté)
Sommaire :
1°)
Texte en prose : « Menţif akka wala seddaw uẓekka », Aḥric amenzu,
AKETWEN I - AKETWEN II, sɣur Muḥend uYeḥya.
2°) Chroniques_Timkudin : sɣur
Lmulud Sellam d Σmer Meriche
6°) Tameslayt :
ASNERNI N TUTLAYT (AYEN YERZAN AMAWAL), Sɣur Mayan Ilyas, 17-04-2022.
8°) TIMEZDEYT-nneɣ
: Wardiya n ṭriz, sɣur
Ahmed Ait-Bachir, 29-09-2023.
9°) Le poème : “Tiselgin a tucbiḥt”, Bella Ciao, asmuḥyet
sɣur Ziri At-Mεemmer.
8°) Toutes les rubriques :
Menţif akka wala seddaw uẓekka
Sɣur Muḥen uYeḥya
Aḥric amenzu
AKETWEN I -
AKETWEN II
AKETWEN
I
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Fafa !... A fa !... A fa !... Teṭseḍ ?...
Fafa
tedduqqes-d seg yiḍes. Tenna-yas : Aaaaah !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu ?... Acu ?... D nekkini ayagi !
Fafa
tenna-yas : Acu keččini ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ii... Nekkini bɣiɣ kan ad am-d-inniɣ...
Fa !... A fa, teṭṭseḍ ? A fa !
Fafa
tsuɣ daɣen : Aaaeeeeh !
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu ?... Acu ?... D nekkini.
Fafa
tenna-yas : Tte !... Amek d keččini ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih, ih... D nekkini.
Fafa
tenna-yas : Tte !... Acu yellan ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ : Tte !... A fa... Bɣiɣ kan ad am-d-inniɣ...
Fafa
tenna-yas : Iiie !... Tte ! Uuuuh ! !... Iiiie ! Acu yellan ? Acu yellan ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : mptte !... A fa... Bɣiɣ kan ad
am-d-inniɣ... Iiii... Ma... Yegra-d ciṭuḥ n seksu-nni
nečča d imensi ?
Fafa tenna-yas : Acu
?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiii... Nniɣ-am ma yegra-d ciṭuḥ... N
seksu-nni nečča d imensi ?
Fafa
tenna-yas : Tebɣiḍ ihi ak-inniɣ ? Akk yidek keččini,
kullec kullec kullec, ayen akk i d-yusan bniɣ fell-as... Ma yella bac
akken ad iyi-d-ssakiḍ seg yiḍes, deg ttnaṣfa n yiḍ ɣef
tsigert n seksu... Ayagi ur bniɣ ara fell-as. Tettwaliḍ deg-i qqerseɣ...
Yerna ɣas akken, gummaɣ ak-ɣiḍaɣ. tezṛiḍ-iyi
xeddmeɣ ass kamel... Ass kamel nekkini d aḥbak... IPI tura
keččini... Meqqar ad iyi-teǧǧeḍ ad sgunfuɣ ciṭuḥ
deg yiḍes... I tura keččini, ula deg yiḍes ur iyi-tettaǧǧaḍ
ara ad mmteɣ s laaqel-iw ? Tte, tte... Dayen. Abrid-agi taaddaḍ
tilas, iii... Deg laanaya n ṛebbi dɣa !... Ii... Ii... Iie !... Ma
yella keččini ur tegganeḍ ara, eǧǧ wiyaḍ... (Ɛmeṛ
Yuniṭ yessers aqerru-is ɣef usummet. Iɣum aqerru-is.) Fafa
tenna-yas : Tesliḍ neɣ ? I keččini i wumi n-heddreɣ.
Tesliḍ ?... Aaah... Tura tuɣaleḍ s iḍes ?... A na na
naaa... Kker tura !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aaaaah ! !...
Fafa
tenna-yas : Acu ? Acu ? D nekkini...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu kemmini ?
Fafa
tenna-yas : Iih, ih. D nekk, ih.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu tebɣiḍ ?
Fafa
tenna-yas : Amek acu i bɣiɣ ?... Nniɣ-ak ma yella
keččini ur tegganeḍ ara, eǧǧ wiyaḍ, ad ṭṭsen.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Tura ihi ula d nekkini, ssel-d am-inniɣ.
Fafa
tenna-yas : Eehee... Tura ihi ula d nekkini, ssel-d ak-d-inniɣ. Mi d-yers
imensi i yelaq ad teččeḍ alamma teṛwiḍ !
Yerna ɣef wakka walaɣ, ulac win i k-iḥesden. Ayen iyi-d-tenniḍ,
ak-t-id-niwleɣ... Yemma daɣen, ayen-nni s-tenniḍ,
ak-t-id-tniwel. yerna iiih... Ur k-neḥsid ara; tugareḍ-aɣ ayen
i tetteḍ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : ugareɣ-kent ayen tetteɣ ?... Tettiɣileḍ-am
meḥttub ur zṛiɣ ara ayɣer iyi-d-tettaččaṛemt
aḍebsi alamma yenfel ?... tettiɣileḍ-am ur zṛiɣ ara
?... Meḥttub d abuddu iyi-tettbuddumt !... Aha kan faqeɣ-akent.
Fafa
tenna-yas : tfaqeḍ-aɣ ? Amek ?... Deg wacu iɣ-tfaqeḍ ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Faqeɣ-akent, ih !... Faqeɣ-akent, ih !... Axaṭar
bac akken ad tettzuxxumt ar medden, ad sen-teqqaremt hatan Ḥṭaṭac-nteɣ
ur ixeddem ara yerna ɣas akken ur ixeddem ara... Iih, hatan itett akter n
wiyaḍ. Iih... Akka-agi, ih. D aḥeccem iyi-tettḥeccimemt.
Fafa
tenna-yas : A Ḥṭaṭac... ṛju tura ak-inniɣ...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eehoe. Ur iyi-d-qqar ara. Tura ihi, ula d nekkini ad
d-inniɣ ! Axaṭar imi tura dagi weḥḥed-neɣ kan i
nella, tura dagi ɣas ad tekkat snitra deg waabbuḍ-iw, kemmini... Ur
am-d-yeclig ara kemmini. Iih. Axaṭar tura dagi yeɣli-d yiḍ,
dayen tura, tura dagi ulac win ara m-d-islen... Tura dagi... Iih. Nniɣ-am
efk-iyi-d talqimt n seksu... Tura kemmini... Af telqimt n seksu, tebɣiḍ
ad iyi-tessaaddiḍ dagi deg ccṛaa !...
Fafa
tenna-yas : Anda akka-agi bɣiɣ ak-saaddiɣ deg ccṛaa ?...
Anda ?... Anda ?... Anda ?... Ečč, a mmi aazizen ma tebɣiḍ
ad teččeḍ !... Tura ad kkreɣ ak-t-id-zzeɣleɣ.
Dɣa taadda ar tkuzint. Ɛmeṛ
Yuniṭ yeqqim weḥdes. Deg ṭṭlam. Yeẓẓel kan
deg wussu. Ciṭuḥ kan akka Fafa-nni tuɣal-d. tewwi-d tacemmaat,
tabeqsit, taɣenǧawt... Lkas n waman... tessers-as-ten i wergaz-is ar
tama-s. APṚI tuɣal daɣen ar tkuzint. Ciṭuḥ kan akka
daɣen, atta tuɣal-d. tewwi-as-d seksu, aseqqi akked teqraat n uyefki.
Tenna-yas : A Ḥṭaṭac !... Atan tura seksu-inek, a mmi
aazizen. Ak-t-id-seqqiɣ ?... S wacu tebɣiḍ ak-t-id-seqqiɣ
? S tɣeddiwt neɣ s uyefki ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ur ḥwaǧeɣ ara ad iyi-d-seqqiḍ.
Ula d nekkini tura, ulleh ma ččiɣ-t !
Fafa
tenna-yas : Amek akka-agi ulleh ma teččiḍ-t ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Akken ! Tixxeṛ-iyi... Eǧǧ-iyi ad
KRIBIƔ. Ula d nekkini tura, ur ḥwaǧeɣ ara seksu-inem.
Fafa
tenna-yas : Iiii... Ayɣer imiren ?... Tura mi d-yeḥma...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiii... Axaṭar zṛiɣ s wacu ara
iyi-d-tseqqiḍ. Axaṭar zṛiɣ ad iyi-t-id-seqqiḍ DABUṚ s llah msell aɛlik a ṛasul
llah-nni-inem... syinna imiren kemmini... Alamma terriḍ-iyi tawenza ar
deffir... syinna APṚI imiren kemmini, ad iyi-t-id-seqqiḍ.
Fafa
tenna-yas : Tezṛiḍ ihi, dacu ara k-inniɣ, a mmi...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih... Zṛiɣ ṭṭes, ṭṭes...
Fafa
tenna-yas : A na na naa !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Nniɣ-am ṭṭes...
Fafa
tenna-yas : Atan tura ɣur-k seksu ma tebɣiḍ ad teččeḍ.
Atan useqqi sseḥmeɣ-ak-t-id. Atan uyefki. Atan tura kullec ɣur-k
ma tebɣiḍ ad teččeḍ. Ma d nekkini tura ad uɣaleɣ
s iḍes.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Err-it ar tkuzint.
Fafa
tenna-yas : Tura ma tebɣiḍ ad teččeḍ, ečč.
Neɣ mulac, anef-as ad yeqqim.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : I tura ṛebbi-inem kemmini !... Anwa i yelsan
aserwal dagi ?... D kemmini neɣ d nekkini ?... Neɣ teţiɣileḍ-am
kemmini imi ur am-d-ttawiɣ ara LAPPIY-nni dɣa dayen ?... Tettiɣileḍ-am tura
keččini ad iyi-tesseṭleḍ, nekkini ad ssusmeɣ. Beṛka,
ur iyi-d-rennu ara ! Nekkni DIJA aqlaɣ terwi-aɣ ṛebbi n
Ddunit-agi... Ula iyi-d-ternuḍ ! Yyaɣ, yyaɣ tura ad twaliḍ
ar wanda iyi-tessawdeḍ. (Yekker-d deg yiḍes, yeqqim-d sufella n umeṭraḥ.
Yeḍegger akin taduli... yessemxallaf iqejjaṛen-is wa ɣef wa.
IPI PAF !... yewwet tagecrart-is s unegzum-agi n ufus-is. Dɣa aḍaṛ-is
yenṭew d asawen.) Yenna-yas : Twalaḍ ?...
Fafa
tenna-yas : Acu ?... Acu i k-yuɣen akka-agi, a Ḥṭaṭac
?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : D wagi i wumi qqaren Asantum anerrab... D wagi tura,
hatah. Twalaḍ tura ?...
Dɣa yuɣal daɣen ar
wussu. Yeddel iman-is.
Fafa
tenna-yas : D tagi i d Ddunit i deg i d-negra... Iɣ-yarran am yilfan n lɣaba
!... Ihi ttif lmut tameddurt am ta !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aa wi !... ttif lmut tameddurt am ta, yak ?... ṢAFI
ilaq-iyi ad KRIBIƔ, DAPṚITWA kemmini ?... Iih. Akka kemmini... Ilaq
ad KRIBIƔ, yak ?... Lḥaṣun, tura fak-iten-id. Inni-d acu
yellan ɣer tiṭ-im. Ma daya-agii tebɣiḍ, inni-d akka. Daya-agi
i tebɣiḍ ?... Ihi ula d nekkini tura ad am-d-inniɣ... Yak
dagi tura aqlaɣ n wager-aneɣ... Udem ar wudem. Tezṛiḍ iẓẓan
?... IBA ifen-kem yiẓẓan !...
Fafa
tettelli deg yimi-s, tekkewkew : ... ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ netta yettkemmil. Yenna-yas : ... ifen-kem yiẓẓan !
!... Ttfuh ! ! !... inaa ddin ṛebbi-inem !...
Fafa teɣli-as teftilt-nni-ines, dɣa
teṛṛez. Dɣa yeɣli-d ṭṭlam. Tahbubuct
tekcem-asen-id ar texxamt. Akkenni deg ṭṭlam. Dɣa tberrez
Fafa.
Fafa
taaggeḍ : Aaaah ! !...
Tahbubuct
tenna-yas : Acu ? Acu ?... Ur ttaggad d nekkini...
Fafa
tenna-yas : D kemmini, a yih ?...
Tahbubuct
tenna-yas : I tura, a yelli, ḥarzi-kem ma ur iyi-d-temliḍ ayɣer
?... Ayɣar akka-agi tura deg wexxam-agi, mi ters tɣawsa deg
wemkan-is. Dɣa mi d-yeɣli yiḍ kan dɣa kullec ad d-yegrurej
d akessar ?... Amek ?... ad d-tessakim lǧiran a Fafa... Amek akka-agi, a
Fafa ?... A Fafa, tettruḍ ? D acu i kem-yuɣen ?... A si Ɛmeṛ
!... D acu-t uhetwir-agi, a si Ɛmeṛ a mmi ?... Fafa
!... A Fafa !... D kemmini i wumi n-heddreɣ... Fafa !... Acu
akka ?... tettṛuḍ ?... Ayɣer akka tessusmeḍ kan
?... Fafa !... Err-iyi-d awal.... A si Ɛmeṛ !...
Fafa
tenna-yas : Ad ssusmeɣ; axaṭar tura nekkini tewwi-iyi-d kan ad
ssusmeɣ.
Tahbubuct
tenna-yas : Aɣ-yenǧu ṛebbi, yenǧu lmumen... Acu-ten
imestaren-agi ijdiden i d-yettnulfun ?...
Fafa
tenna-yas : inni-as i netta ad am-d-yinni. Ma d nekkini, ula i d-nniɣ.
Tahbubuct
tenna-yas : A si Ɛmeṛ !... A si Ɛmeṛ !... Ayɣer akka
i tugiḍ ad d-inniḍ ?... A si Ɛmeṛ !...
Fafa
tenna-yas : Yeffuhri a yih.. Ur am-d-yettarra ara awal.
Tahbubuct
tenna-yas : Acu-t SALIMA-agi, a si Ɛmeṛ ?... Amek ? A SI Ɛmeṛ
!...
Fafa
tenna-yas : A Ḥṭaṭac !... A Ḥṭaṭac !...
Tahbubuct
tenna-yas : A si Ɛmeṛ !...
Ɛmeṛ Yuniṭ netta
yessusem kan ciṭuḥ akka.
Fafa
tenna-yas : Waqila... A yih, waqila tewwet-it tnakrizt.
Tahbubuct
tenna-yas : Acu ? Susem a yelli, ula d
kemmini !... ur aɣ-taɛniḍ. (tsawel daɣen) A si Ɛmeṛ
!...
Fafa
tenna-yas : ṛju ad waliɣ, a yih (tebda tesferfud akkenni deg ṭṭlam.
Tleḥḥu s laaqel s laaqel amzun akkenni tleḥḥu af
tmellalin. Teqqar-as:) A Ḥṭaṭac !... A Ḥṭaṭac
!... Aha tura err-iyi-d awal, a Ḥṭaṭac... (Tuɣal tendeh)
: a yi !...
Tahbubuct
tenna-yas : Acu yeḍran ?
Fafa
tenna-yas : Caɛl tacemmaat.
Tahbubuct
tenna-yas : Qil-aɣ a sidi ṛebbi, i wudem usaadi... Acu Acu t-yuɣen
? Acu t-yuɣen ?
Fafa
tenna-yas : Nniɣ-am caɛl-aɣ-d tacemmaat.
Tahbubuct
tenna-yas : Iiii... Anda-tt tcemmaat ? Anda-tt ?...
Fafa
tenna-yas : Dinna deg lqaɛa, a yih... Dinna kan deg tɣerɣert.
Nadi-tt-id, a yih... Nadi-tt-id. Dinna deg tɣerɣert... Nadi, ad
tt-tafeḍ. (Tuɣal ar wergaz-nni, tenna-yas:) A Ḥṭaṭac...
Annaɣ, a Ḥṭaṭac, anda telliḍ... a yi-tneɣ
lhejna n terwiḥt-agi i d-tesserseḍ fell-i. A Ḥṭaṭac
!... (Tezzi-d ar yemma-s tenna-yas:) Aha, a yih !...
Tahbubuct
tenna-yas : Aqli la tteḥnunufeɣ, a Fafa... Aqli la tteḥnunufeɣ...
Fafa
tenna-yas : Ur tteḥnunuf ara ar tewwurt a yih... Ḥnunef-d ar dagi
ataya... Ar dagi, ar seddaw umeṭraḥ... Muqel seddaw umeṭraḥ.
(Akkenni kan tessusem, iṣṣaaṣaa wexxam, per da daf daf daf !
!... Wussen acu akka yesqeṛwḥen... Fafa tenna-yas:) A yemma txeṛṛa
taabbuṭ-iw !... Acu d-tesseɣliḍ akka ?
Tahbubuct
tenna-yas : D LPUṢT, a Fafa... D LPUṢT i d-sseɣliɣ.
Fafa
tenna-yas : Nekkini, ad ddrewceɣ.
Tahbubuct
tenna-yas : ṛju, a Fafa, ṛju... Ad n-ḥnunfeɣ akin ar
dinna, ar seddaw umeṭraḥ. A lawliyya, ttxilwen, ḥarbet fell-aɣ...
Iih !... Dayen, dayen, a Fa, dayen ufiɣ-tt.
Fafa
tenna-yas : Iih caɛl-itt-id, ihi.
Tahbubuct
tenna-yas : Anda-tt zzalamiṭ ?
Fafa
tenna-yas : Ax, ax, a yih... Attan dagi zzalamiṭ attan dagi af ukersi-agi
i tt-ttaǧǧaɣ.
Fafa teccaɛl-d taxellalt n
zzalamiṭ.
Tahbubuct
tenna-yas : ṛju, ṛju, a yelli... Tura, ad ncaɛl tacemmaat, ad
nwali.
Fafa
tenna-yas : Aha... Aha... Dayen, a yih. Tewweḍ tagersa s aḥdid.
Wussen acu yuɣen axxam-agi.tahbubuct tuzzel-d ɣur-s. Tenna-yas : A
yelli !... A yelli !... ṛju tura, a yelli... Acu kem-yuɣen ?... Acu
?...
Fafa
tejbed-d akka taduli tenna-yas : Twalaḍ ?
Tahbubuct
tenna-yas : Ur walaɣ aḥettak
Fafa
tenna-yas : Ula d nekkini, ur walaɣ aḥettak. Ulac-it, a yih. Yuɣal
wussu d asemmaḍ. Aa... A Ḥṭaṭac !... Anda telliḍ,
a Ḥṭaṭac ? Iṛuḥ ! !...
Tahbubuct
tenna-yas : Amek iṛuḥ ?...
Fafa
tenna-yas : Iiṛuḥ !... (Dɣa tebda tettawi tettarra am uqelwac.
Teqqar-as:) A Ḥṭaṭac !... A Ḥṭaṭac !... AḤṭaṭac,
anda telliḍ ?...
Tahbubuct
tewwi tacemmaat-nni deg ufus-is, tḍal ar texxamt-is. Tenna-yas : A si Ɛmeṛ
!...
Fafa
tuzzel ar wanda akken yella umeṭraḥ. Tenna-yas : Awi-d
tacemmaat-nni ! Awi-d tacemmat-nni. Sers-itt-id dagi ! (teḥweṣ-as-d
tacemmaat-nni i yemma-s, tḥewweṣ-as-tt-id si ger ifassen-is,
tessers-itt ar lqaɛa; Tuɣalaf tgecrar, tmuqel seddaw umeṭraḥ.
Tenna-yas : Ahya ṛebbi ! Ahya ṛebbi !... A yi... Ṭṭef-iyi-d tacemmaat. Seqṛeb-itt-id
ar teɣmeṛt-agi.
Dɣa Fafa tekcem ar seddaw umeṭraḥ.
Tahbubuct
tenna-yas : Acu txeddmeḍ akken ? Saniwer tura, saniwer ?... Henni iman-im,
ah !...
Fafa
akkenni seddaw umeṭraḥ tenna-yas : iffeɣ s azniq, a yih...
iffeɣ s azniq. (Teffeɣ-d seddaw umeṭraḥ, tewwi isebbaḍen-is
deg ufus-is. Tenna-yas:) Ad qqneɣ isebbaḍen-iw... (Dɣa
teqqen-iten. Akkenni s temɣawla. Tenna-yas:) Efk-iyi-d timeḥremt-nni-inu,
a yih.
(Tahbubuct
terdew ar tewwurt. Fafa tenna-yas:) Tacemmaat !... Awi-d tacemmaat-nni !...
(Tahbubuct terdew ar wanda akken yella umeṭraḥ, tessers
tacemmaat-nni af wutaburi, s yinna terdew daɣen ar tewwurt. Fafa
tenna-yas:) ṛju tura... Eǧǧ-iyi kan tura.
Tuzzel, teṭṭef-d yemma-s
seg teɣṛuṭ, seg s yinna tuzzel ar lḥiḍ anda
akkenni taallaq tmeḥremt i amesmaṛ; Teddem-d timeḥremt...
Tahbubuct
tenna-yas : Saniwer akka, a yelli ?...
Fafa
tenna-yas : Ii... Ad ṛuḥeɣ ad d-nadiɣ fell-as. Tura kan
ilaq ad ṛuḥeɣ ad d-nadiɣ fell-as. lukan ad t-tezṛeḍ
amek yuɣal... Yuɣal-d zzalamiṭ. Ur teẓriḍ ara
kemmini acu iyi-d-iksen sgellina !... teẓriḍ acu iyi-d-iksen ? !...
Ayennat-nni... Atan amek akkenni i s-qqaren... Inna-iyi-d qqaren-as Asantum
anerrab, waqila... Iih. Akka. Asantum anerrab.
Tahbubuct
tenna-yas : Aaa lmalayekkat !...
Fafa
tenna-yas : Ur teẓriḍ ara, kemmini
!...
Tahbubuct
tenna-yas : D acu i ur ẓriɣ ara ?... Ihi inni-iyi-d d acu. Ur ẓriɣ
ara nekkini...
Fafa
tenna-yas : I lukan tura ad ineɣ iman-is ?...
Tahbubuct
tenna-yas : Ayeɣar ihi ur txemmeḍ ara i wayagi ihi uqbel ? ɣiwel
ihi !... Ɣiwel qqen irkasen-im !...
Fafa
tenna-yas : Iiii... qqneɣ arkasen-iw, dayen...
Tahbubuct
tenna-yas : Lmaaruf l lleh... Atan userwal !...
Fafa
tenna-yas : Acu userwal ?
Tahbubuct
tenna-yas : Atan userwal-is, atan anda yeǧǧa aserwal-is. Iih imi yeǧǧa
aserwal-is dagi, ulac sanda iṛuḥ.
Fafa
tenna-yas : I ma iṛuḥ nebla aserwal ?... ur teẓriḍ ara
kemmini amek yuɣal !... Lukan ad tezṛeḍ amek yuɣal...
Awwah !...
Tahbubuct
tenna-yas : Amek ara yeffeɣ wergaz nebla aserwal, ula d kemmini ?... Aɛni
yettextex, neɣ ?
Fafa
tenna-yas : Ihi... Iihi mmel-iyi-d sani iṛuḥ, a yih...
Tahbubuct
tenna-yas : Sani iṛuḥ ?... Sani iṛuḥ ?... I ma yella yeḥwaǧ
iman-is ?... Iii... Iḥwaǧ iman-is... Tura ad d-yuɣal.
Fafa
tenna-yas : I ma yella dɣa ?... Iiii... ɣur-m ad yili dɣa ɣer
din i yerra i wakken ad ineɣ iman-is dinna.
Tahbubuct
tenna-yas : Amek akka-agi ula d kemmini diɣen ad ineɣ iman-is ?... ɣur-m
anda tettaawadeḍ i wawal-agi a yelli. Yyah ?...
Fafa
tenna-yas : Iih, ih... tettiɣileḍ-am yewaaṛ. Yiwet tiyita...
Beb ! Dayen.
Tahbubuct
tenna-yas : Aa nnbi cfaa !...
Fafa
tenna-yas : Iii... I tura, amek ara nexdem, a yih ? Amek ?... I lukan akka
tura, ad tesleḍ iffeɣ waabeṛ ?
Tahbubuct
tenna-yas : ssset ! Susem !... (Tessusem. Tesmuzgut. Ciṭuḥ akka,
tenna-yas:) Tesliḍ ?
Fafa
tenna-yas : Eehoe... Illa wacu i wumi tesliḍ ?
Tahbubuct
tenna-yas : tte, tte... Ulac, ulac...
Fafa
tenna-yas : Tawaɣit ar d ad ṛuḥeɣ as-sṭebṭbeɣ
deg tewwurt ! Niɣ, a yih ?... Syinna imiren, i yebɣun yeḍru-d.
Fafa teffeɣ.
Tahbubuct
tebda tesdemdum : A lmalayekkat tucbiḥin !... A sidi Mḥemmed
Usaadun !... A sidi Abedeṛṛeḥman amɣar !... A llawliya d
ssadat meṛṛa !... A ssalḥin anda ma tellam ! Taanaaṛit,
lawliya ! ɣur-wen i nettaɛni. Ad aɣ-d-taznem lehna... Ad
as-tesburrem tacḍat-nwen i weḍeggal-iw !... Aamin, llahu mamin.
(Tessuden meccaḥ n teṛbut-nni daɣen ula d nettat, am wakken
ixeddem Si Funi. Tsellem af wenyir-is. Tenna-yas:) Ansi swat il !...
(Tenna-yas:) A Bab n tezmert, qil-aɣ i wudem n lmumnin... Tazneḍ-aɣ-d
talwit, tessuḍ-aɣ-d agertil n ṛṛeḥma d llafya !...
Fafa
tuɣal-d ttazla. Tenna-yas : A yih !... Ufiɣ tawwurt teɣleq. Teɣleq-d
s daxel.
Tahbubuct
tenna-yas : Yella wacu s-tenniḍ ?
Fafa
tenna-yas : Iih...Nniɣ-as...
Tahbubuct
tenna-yas : Iiihi ! I netta, d acu m-d-inna ?...
Fafa
tenna-yas : Netta ?... Issusem kan. Netta, yugi yi-d-yerr...
Tahbubuct
tenna-yas : Iiii... Iihi !... I tura amek ara nexdem, a fafa ?...
Fafa
tenna-yas : Ad ṛuḥeɣ ad d-ssakiɣ Si Ṛezqi, ad yerẓ
tawwurt.
Tahbubuct
tenna-yas : Si Ṛezqi, ulamek ad t-id-tessakiḍ tura...
Fafa
tenna-yas : Ayeɣar... U... U... Ulamek ?
Tahbubuct
tenna-yas : Ulamek ih... Ulayɣer as-ternuḍ iɣeblan-im i Si Ṛezqi.
Netta, atan assa sin wussan ayagi seg wasmi i yenṭel tameṭṭut-is.
Ulayɣer ad as-ternuḍ iɣeblan-im kemmini !...
Fafa
tenna-yas : Ihi dɣa a leslaḥ akk dɣa imi yenṭel tameṭṭut-is.
Akka-agi tura, imi ijeṛṛeb lemḥayen... Akka-agi tura, ad aɣ-d-yefk
tameẓẓuɣt.
Teffeɣ s tazla s akulwaṛ,
tesṭebṭub deg tewwurt n Si Ṛezqi.
Tahbubuct
tenna-yas : ɣur-m ad iḍru ubaxix, a Fa
Fafa
tenna-yas : Anef-as ad iḍru ubaxix... Ilaq-iyi wergaz. Neɣ mulac
tura nekknti, ulac acu i wumi nezmer tura nekkenti... (Deb ! Deb ! Deb !... Tesṭebṭub
deg tewwurt-nni n Si Ṛezqi. Tezzi-d ar deffir, tenna-yas:) A yih !...
Muqel ṭran kemmini...
Tahbubuct
tenna-yas : Acu ?
Fafa
tenna-yas : Acu “Acu” ?... Anda wi zṛiɣ, nekkini !... Meqqar fekk
tameẓẓuɣt tura kemmini meqqar... Meqqar ma yembawel ad
as-tesleḍ... (Tahbubuct teffeɣ din din. Fafa taaweḍ tesṭebṭeb.
Tendeh:) A Si Ṛezqi !... A Si Ṛezqi, lli-iyi-n tawwurt !... A Si Ṛezqi
!...
Si Ṛezqi
inṭeq-d deffir tewwurt. Inna-yas-d : Wakka ?
Fafa
tenna-yas : A Si Ṛezqi !... Smaḥ-iyi lumaana... Ur bɣiɣ
ara ak-hewjeɣ...
Si Ṛezqi
kan akkenni deffir tewwurt yenna-yas-d : Aah ?...
Fafa
tenna-yas : D nekkini... Fafa n Ḥṭaṭac !... Nekkini xḍiɣ
akk i tmucuha-agi akk, nekkini... Tesneḍ-iyi, nekkini.
Si Ṛezqi
yenna-yas-d : Anta kemmini ?...
Fafa
tenna-yas : D Fafa !... D tameṭṭut n Ḥṭaṭac !...
Mselxir, a Si Ṛezqi.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Acu ?...
Fafa
tenna-yas : Ḥwaǧeɣ-k, a Si Ṛezqi. Ḥwaǧeɣ-k
aṭas mačči cwiṭ.
Si Ṛezqi
yenna-yas-d : Amek akka-agi teḥwaǧeḍ-iyi ?...
Fafa
tenna-yas : Iiii ḥwaǧeɣ-k, axaṭer keččini d
argaz.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Waah... Waah... A tameṭṭut n laali !... Ur ttaagiḍ
ara, ah !
Fafa
tenna-yas : Iiii tura keččini, zṛiɣ keččini ur
tenḥerwaḍ ara... Maana, greɣ-ak ṛebbi, a Si Ṛezqi...
Aqla-k-id tettwaliḍ deg-i... Nekkini tura aqli weḥdi ay lliɣ.
Aqli ala nekk weḥdi... Iiii... I tura nekkini weḥdi... Ur zmireɣ
ara nekkini weḥdi...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Tesliḍ ihi, a tameṭṭut... Ṛuḥ, ṛuḥ
ad d-aččareḍ abidun n waman isemmaḍen, smir-iten af
uqerru-im... Akken ad d-tuɣaleḍ ar laaqel-im.
Fafa
tenna-yas : Acu ?... Amek i d-tenniḍ, a Si Ṛezqi ?... Acu d-teqqareḍ,
a Si Ṛezqi ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ur ttɛeggiḍ ara, a tawaɣit, ah !...
Fafa
tenna-yas : Ad ṛẓeɣ tawwurt... Axaṭar nekkini... D ayagi
iyi-d-iqqimen tura nekkini...
Si Ṛezqi
yenna-yas : ṛju, agad ṛebbi, ah !... ṛju tura... ṛju,
ah ! !....
Iii ! Telli-d tewwurt-nni. IPI atta
tḍall-d Sekkura Tatuy. Nettat, Sekkura Tatuy-agi annect ukufi ;
telsa-d taqendurt n yiḍes.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Ad d-terẓeḍ tawwurt, a yelli, yyah !... A
wer tawḍeḍ !... Eeeh ! !... Akka-agi i xeddment tlawin, yak ?... D
laali ssuq ! !... Eheh ! !... Yaxi... Am tucmit ! !...
Fafa
tenna-yas : Amek akk... a wlidi ? a sidi, a Si Ṛezqi...
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Alih !... Ecc... Ecc... Ecc ! !... Akka-agi i
tettyabaṛeḍ irgazen ɛinani, yerna ad ternuḍ taqemmuḥt
!... Si Ṛezqi, netta meskin, atan mazal ur ifukk ara fell-as leḥzen
n tmeṭṭut-is... ssel-d iḍelli kan i yenṭel tameṭṭut-is,
ih... IPI tura kemmini... Tura tusiḍ-d as-d-teṛziḍ tawwurt !
!...
Fafa
tenna-yas : A tinnat !... Anwa wagi i m-d-innan akka-agi ?... Tɣilleḍ-am
aɛni kemmini d tawwurt-agi i bɣiɣ ad tt-id-ṛẓeɣ
? ?... Tḥesbeḍ-iyi aɛni d tabuluṛt nekkini neɣ ?...
Sekkura
tatuy tenna-yas : kunnemti s tḥettettuyin-agi i d-ittnekkaren akka-agi...
Tɣelbemt ibuluṛen !... Wussen sanda ara ɣ-tessiwḍemt !...
Ḥalamma d ṛebbi iqal... D aya-agi kan kunnemti i tessumt...
kennemti ḥala lbaṭaṭa n wuzu kan i tesnemt kunnemti... Yyaah
! !...
Si Ṛezqi
iger-d aqerru-is deg tewwurt, yenna-yas : ṛju tura kemmini.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Acu keččini ? !... Keččini uɣal akin
!...
Si Ṛezqi
yenna-yas : A kem-yehdu ṛebbi, ṣṣer-aɣ, ah ! !... Ṣṣer-aɣ,
ah ! !...
Dɣa Si Ṛezqi yuɣal
ar wuxxam.
Fafa
tenna-yas : Amek ?... Amek akka-agi iyi-d-teqqaṛeḍ akka-agi tura
kemmini ?...
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Ii... Ayɣer akka-agi ?... Amek akka-agi i tettabaaḍ
akka-agi irgazen tura kemmini ?...
Fafa
tenna-yas : Iii... Axaṭer ur tefhimeḍ ara kemmini acu i m-d-qqareɣ...
Nekkin, aqli s wexxam-iw, a yelli... Lamaana, haa... Ɣurem acu d-teqqareḍ...
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Amek akka-agi ur fhimeɣ ara ?... Acu i ur fhimeɣ
ara ?... Aɛni kemmini i yellan s wexxam-im ?... Ula d nekkini, s
wexxam-iw. Iih... Dɣa ihi imi s wexxam-im... Ihi dɣa, acu
kem-id-yewwin ?...
Fafa
tenna-yas : Ur tefhimeḍ ara kemmini... La m-qqareɣ yebɣa ad ineɣ
iman-is...
Si Ṛezqi
yesḍal-d taqerruyt-is deg tewwurt, yenna-yas : Anwa wagi i yebɣan
akka-agi ad ineɣ iman-is ?...
Fafa
tenna-yas : Ḥṭaṭac !... Argaz-iw...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Anda yella ?
Fafa
tenna-yas : Atan deg LIBISI... Iii... Af wayagi i d-ṛuḥeɣ ar ɣur-k
nekkini.
Si Ṛezqi daɣen yejbed
aqerru-is ar deffir, yuɣal ar wexxam.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : I tura, anwa wagi d-teqqareḍ akka-agi tura kemmini yebɣa
ad ineɣ iman-is deg LIBISI ?...
Fafa
tenna-yas : Iiii... Acimuṛ, aniwer tebɣiḍ ad iṛuḥ
ad ineɣ iman-is ?...
Si Ṛezqi
yeffeɣ-d seg uxxam. S uqendur akked tsila. Yenna-yas : Ahamt !... Ahamt
!... Acu tesqaqayemt dagi baṭel !... Yya-n, a Fafa.
Fafa
tenna-yas : Iiii... Af wayagi nekkini... Iiii... I d-ṛuḥeɣ ar ɣur-k
nekkini... Iiii... Axaṭer imi keččini d argaz,
keččini tzemreḍ... Ad iyi-taawneḍ keččini akked
yemma, ad nṛez tawwurt.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iiii... Ayɣer ur d-tenniḍ ara akka-agi weqbel ?...
Fafa
tenna-yas : Iii... Akka-agi i k-d-inniɣ...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih... Yya-n !... Yya-n tura...
Fafa
tenna-yas : Ugadeɣ kan tura, mi ɣ-d-isla kan dɣa netta ad yewwet
iman-is.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih... As-nṛuḥ xmet xmet, xmet xmet kan, umbaad, mi
newweḍ kan, ddeb !... ad nesderbez ɣur-s, Ecct !... Ssamt !...
Akka-agi, hatah !... Af ṛebaa n
tefdent. (Si Ṛezqi yekkes tisila-nni-ines, yebda tikli. Fafa akked
Sekkura Tatuy ṭṭafarent-tt. Leḥḥun amzun akken d
widak-nni ifettken leḥyuḍ deg yiḍ. Si Ṛezqi yenna-yas :
Eccct !...
Fafa
daɣen tenna-yas : Eccct !...
Sekkura
Tatuy ula d nettat daɣen tenna-yas : Eccct !...
IPI. Iiii ! !... Slan i laayaḍ-nni
yettcelliḥen adif : Aaaaaaaa ! ! !...
Si Ṛezqi,
Fafa akked Sekkura Tatuy, dduqsen. Uɣalen-d ar deffir. Nnan-as : Aaww !
!.. Ay zhṛuḥu ! !...
Tahbubuct,
yemma-yas-nni n Fafa, tesderbez-d ɣur-sen. Tenna-yasen : Ur ttqerribet ara
! Ur ttqarribet ara !...
Fafa
tenna-yas : Aay a yemma !
Si Ṛezqi
yenna-yas : Acu kem-yuɣen ?... Acu kem-yuɣen ?...
Tahbubuct
tebda tesmermuɣ dinna, teqqar-asen : A ziɣen, a mačči d
netta ziɣen i yekecmen ar lkabini... A ziɣen mačči d Si Ɛmeṛ,
ziɣen... A ziɣen, a d tamɣart-agi n tǧaṛet-agi-neɣ...
Setti-s-nni n Kalitus... A ziɣen a d nettat i yekecmen ar lkabini...
Fafa
tenna-yas : Acu d-teqqareḍ ? !...
Tahbubuct
tenna-yas : Iih, ih !... D setti-s n Kalitus i yekecmen ar lkabini... Walaɣ-tt
s tiṭ-agi mi d-teffeɣ. Tufa-yi-d senṭḍeɣ-as ameẓẓuɣ-iw
ar tewwurt, tesseblaɛ-iyi lqaɛa.
Si Ṛezqi
yenna-yas : I Si Ɛmeṛ-nni ihi ṢAFI anda yella ?...
Fafa
tenna-yas : A twalaḍ tura !... D kemmini kullec, a yih... D LAFUṬ-im
kullec !... Nekkini, nniɣ-am yeffeɣ ar wezniq... Kemmini, teqqareḍ-iyi-d
ala. Deg laanayet-ik, a Si Ṛezqi, yya-n neɣ mulac ad nzeṛ ma
t-naf beṛṛa.
Tahbubuct
tenna-yas : Amek akka-agi ula d kemmini ?... Ad iffeɣ ar beṛṛa
nebla aserwal ?...
Fafa
tenna-yas : Argaz yewweḍ ar tizi n lmut... I wuma s-irra i weserwal ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : I dagi deg uxxam ?... Tnudamt akk axxam ?... Ur teǧǧimt
tiɣmert ?...
Fafa
tenna-yas : Ur neǧǧi tiɣmert.
Si Ṛezqi
yenna-yas : I tkuzint ?... Tmuqlemt deg tkuzint...
Fafa
tenna-yas : Eehoe... Takuzint, ur nekcim ara ar tkuzint. Yya-n ad nmuqel deg
tkuzint, a Si Ṛezqi.
Hemlen ar tkuzint. Sekkura Tatuy
tehmel akkenni ula d nettat deffir-nsen.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ulayɣer ad d-ternuḍ iman-im kemmini. Qqim kemmini, ad
kem-id-afeɣ dagi. Qqim tura kemmini dagi.
Dɣa Si Ṛezqi akked Fafa
ffɣen. Sekkura Tatuy akked Tehbubuct qqiment-d waḥed-sent.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Ssuffɣent-as laaqel tlawin i Si Ṛezqi !... Suffɣent-as
laaqel tlawin !... La ileh ill llah Muḥemmed ṛasul llah !
(Tenna-yas i tehbubuct:) Yya-n ula d nekkenti ad nṛuḥ ad nzeṛ.
Tinna tennegfel,
Tahbubuct
tuzzel ad tt-id-teṭṭef. Tenna-yas : Tte... ṛju tura kemmini, ṛju,
ah !... Fiḥel ma nerna nekkenti !... Ssel kan ! Ssel kan !...
Dinna deg tkuzint, Si Ṛezqi
yendeh : ṛju ! Jmaaalima ! IPI Paf ! !... Wussen anwa
yesmenṭaḥen tawwurt. Ɛmeṛ Yunit iɛeggeḍ :
Aaaaaaaa !.. Dɣa per da daf ddaf ddaf ! !... Wuss. Anwa yebbeṛttaxen
ar lqaɛa. dɣa temsusam ddunit.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Acu yeḍran akka ?... Acu yeḍran ?...
Tahbubuct
tenna-yas : Dayen yemmut. La illah ill allah, Muḥemmed ṛasul
llah... Zṛiɣ akka-agi ara teḍru.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : I nekkenti, tura yeqqimen dagi... Ad yili ṛebbi yid-nteɣ ula d
nekkenti.
Tahbubuct
tenna-yas : Itezzi laaqel-iw.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Qqim ar usuli... Qqim ar usuli, a yelli, neɣ mulac ad teɣliḍ.
Tahbubuct
tenna-yas : A sekku... Ugadeɣ.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Lukan ad teẓreḍ nekkini !...
Tahbubuct
tenna-yas : Aah !... Ay a yemma !... Ay a yemma !... Atnad uɣalen-d.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Anda d-uɣalen ? Anwi d-yuɣalen...
Tahbubuct
tenna-yas : Aah !... Ay a yemma !... Ay a yemma !... Wwin-t-id.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Anwa i d-wwin ?
Tahbubuct
tenna-yas : Aah !... La ilah ill alla, muḥemmed ṛasul llah... Ata
wanda t-id-wwin.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Wwin-t-id ih... Ata wanda t-id-wwin.
Tahbubuct
tenna-yas : Iih... ih... Atan, atan wanda t-id-wwin...
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Uuy a yemma !...
Tahbubuct
tanna-yas : Ata wanda t-id-wwin !...
Sekkura
Tatuy tenna-yas daɣen : Ata wanda t-id-wwin !...
Tahbubuct
tenna-yas : Ay a yemma !... Ay a yemma !... Amek ara d yidenteɣ teḍṛu
tura nekk akked yelli ?...
(Si Ṛezqi ata yuɣal-d.
Isekerker-d Ɛmeṛ Yuniṭ. Netta,
Ɛmeṛ
Yuniṭ, netta ur yeẓṛa ara akk anda yebda ufurk). Yeqqar-as
kan : Iiii... Acu yeḍran aɛni ?... Acu yeḍran aɛni ?...
Si Ṛezqi
yeqqar-as : Henni iman-ik tura, a Si Ɛmeṛ !... Henni iman-ik
tura, a Si Ɛmeṛ !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iii... Serreḥ-iyi tura !... I wumi iyi-teṭṭfeḍ
akka-agi tura ?... Iii... serreḥ-iyi tura !... Iiii serreḥ-iyi
!...
Tahbubuct
tenna-yas : Ur as-ttsarriḥ ara !
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Ṭṭef-it keččini !... Ɣur-k
as-tesserḥeḍ !... Iih... Ṭṭef-it.
Tahbubuct
tenna-yas : I Fafa-nni-inu, anda-tt tura ?... Anda tella ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Fafa-inem ?... Heheh ! !... Attan teẓẓel deg
tkuzint.
Tahbubuct
tenna-yas : Ɣur-k ad yil !... Yak ur tt-yuɣ wara ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Anef-as kan... Ur tt-yuɣ, ur tt-yezgil, a Nna Tahbubuct.
Tahbubuct
tenna-yas : Ad yili ṛebbi yid-neɣ !... Ad yili ṛebbi yid-neɣ
!... I tura... Amek akka-agi tura ?... Anda ara nerr ?...
Dɣa tehmel ar tkuzint. Sekkura
Tatuy terna akkenni deffir-s. Qqimen-d Si Ṛezqi akked Ɛmeṛ
Yuniṭ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : ṛju tura keččini !... Acu k-yuɣen
tura keččini ?... Acu la tettqellibeḍ deg leǧyuban-iw
?... Aha kkes afus-ik !... Iiii... Kkes afus-ik, ah !.... tixxeṛ-iyi,
ah !... Tixxer-iyi, iṛḥem waldik , ah !...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Awi-d qbel ihi tura tayennat-nni ar dagi !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu n tyennat ?... Ulac acu yellan deg lǧib-iw,
a sih... Hatah !... Hatah !... Acu tettnadiḍ tura ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Yyah !... Meḥttub
ur k-in-walaɣ ara mi tt-tegreḍ s imi-k !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu greɣ s imi-w ?... Ulac acu greɣ s imi-w,
a sih !... Serreḥ-iyi tura !... Ii... Serreḥ-iyi tura, ah !...
Si Ṛezqi
yenna-yas : BU. Tura ak-serḥeɣ. MI uqbel ak-serḥeɣ, bɣiɣ
ad iyi-tegalleḍ... Tesliḍ ?... Ad iyi-tegalleḍ KUMKWA ad
thenniḍ iman-ik ḥalama tesliḍ i wayen ara k-d-inniɣ.
Tesliḍ ?... Ilaq qbel ad iyi-d-tefkeḍ tameẓẓuɣt
mliḥ. Tesliḍ ?... Eǧǧ-iyi ad d-fakkeɣ ameslay !... Lḥemdulleh,
d leḥbab i nella... Siwa lxiṛ akk i yellan ger-neɣ... Tura, a
Si Ɛmeṛ Yuniṭ... Llah mṣel aɛlik, a ṛaṣul
lleh...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Sell aɛlih wa sellama...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iṛḥem walddik... Qqim tura, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ,
atan ukersi. (Isɣim-it, a sidi ar ṭabla. Yenna-yas :) Qqim...
Qqim tura, atan ukersi. (Ɛmeṛ Yuniṭ yeqqim, a sidi... Si Ṛezqi
yenna-yas:) Aaaywaaah... Ihi mala... Tura, mi tenniḍ, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ... (Si Ṛezqi, ur ifukk ara ameslay, yenna-yas:) Ṛju
kan, smeḥ-iyi... Yak ulac uɣilif, ad d-lliɣ aridu-agi akken ad
d-kcem ciṭuḥ n tafat. (Ɛmeṛ Yuniṭ izlez aqerr-is,
am wakken yenna-yas wwet. Si Ṛezqi yemmeɣ ar ṭṭaq,
yelli-d aridu. Dɣa tekcem-d ciṭuḥ n tafat. Tafat-nni n teṣebḥit
mazal itran. Dɣa tban-d cwiṭ n texxamt-nni... Iban-d akk acu yellan
deg-s. Ameṭraḥ-nni yexṛeb. Leppuṣt-nni, mi akken i
d-ingedwel ar lqaɛa, dɣa yebḍa ɣef sin... Lḥaṣun...
Acu n texxamt, acu n liḥala... Si Ṛezqi yuɣal-d ar Ɛmeṛ
Yuniṭ, yenna-yas : Iih... Iṛḥem waldik tura, a Si Ɛmeṛ,
aha tṛan tura mmel-iyi-d, iṛḥem waldik, acu i s-d-tessukseḍ
i ddunit-agi ? !...
Ɛmeṛ
yuniṭ yenna-yas : Wwet kan, a Si Ṛezqi...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iii... Deg laɛnya n sidi ṛebbi dɣa tura
keččini... Ii... Amek akka-agi ?... Ii... Amek akka-agi ?... Ii...
Amek ?... Acu zzman i deg i tɛaceḍ ?... A wa aqlaɣ-id deg lqeṛn
wis ɛecrin ma ur teẓriḍ ara !... Yerna, aqlaɣ tura qrib
ad nekcem wis waḥed uɛecrin !... Irgazen wḍen ar waggur !...
Iih... Tasnast attan la txebbeḍ !... Trisitik la txebbeḍ !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Trisitik, ih... Dɣa apṛi mi k-tt-gezmen
trisitik-nni kan... Mi teqqimeḍ ur txelseḍ ara... Dɣa apṛi
mi k-tt-gezmen... Dɣa ad d-tafeḍ iman-ik... Amek akkenni ? Cɣel
n widak-nni akkenni izedɣen zdaxel n lɣiṛan seddaw tmurt.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ulleh ar akkenni, ih. Akkenni i d-nettaf iman-neɣ, ih. Ulleh
ar swaswa am widak-nni akken i zedɣen seddaw n tmurt, ih. Akka-agi seg
wasmi i d-nekker, nekkni. Ad tkerheḍ lḥayat-ik, ur ak-yehwi. Aaa
!... Atan diɣen tesɛarqeḍ-iyi-tent !... Tesɛarqeḍ-iyi
d acu akkenni i bɣiɣ ak-d-inniɣ. Nekkini, la k-qqareɣ, a Si
Ɛmeṛ... Nekkini, mačči akka-agi i bɣiɣ ak-d-inniɣ...
Nekkini, la k-qqareɣ... Iih... Amek yaɛni tura, keččini
?... Iih !... Mmel-iyi-d acu i s-d-tessukseḍ i ddunit-agi i deg i nella
akka ?... Ddunit telha !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiiii... Wi... Ddunit telha... zṛiɣ ula d
nekkini... D lɛibad-is i diri-ten.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ur ilaq ara ad tettpasiyeḍ akka n wakka... Lxedma-inek !...
Lhu-d kan d lxedma-inek, ak-iɛin ṛebbi... Iiii !... Acu ?... Ur ttpasiy ara ar wayen ur nelli
!...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu n lxedma ?... Nekkini, ɛamayen ayagi ur xdimeɣ
ara... Keččini tura ad iyi-teqqareḍ lhu-d kan d lxedma-inek.
Aqli deg ṣṣumaj... Amek ara d-lhuɣ d lxedma-inu ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iii... Axaṭer keččini tettṛajuḍ ḥalamma
yeɣli yakk ubexsis s imi. Ddunit-agi d amberrez. Iii !... Berrez ula d
keččini... Am kečč am ayetma-k...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ambarrez ihi... Ula d nekkni, aqlaɣ la
nettemberraz ihi, a Si Ṛezqi... Wali tura, a Si Ṛezqi, hatah...
(Yekker, yerra ar dinna, ar umeṭraḥ-nni, i irčex afus-is
seddaw tsumta, yejbed-d taktabt. Yuɣal-d ar dinna tabla. Yenna-yas:) Wali
tura, a Si Ṛezqi, hatah...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Acu-tt tinna ?... D lekkud d
larut ?...
Ɛmeṛ
Yunnuṭ yenna-yas : Eehoe... Wagi d Mesṭafa Bacṭarzi akked Mḥidin
Xeznaǧi. Wigi, nsen lelibr-agi. Axaṭer tura bac akken win yebɣan
ad yiḥfiḍ akken ad yekkat lɣiḍa... Atan tura kullec
dagi.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Amek ?... Acu ?... Lɣiḍa ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih... Lɣiḍa, ih. Axaṭer nekkini, nudaɣ
akk akk akk ansi ara s-afeɣ ixef-is. Ufiɣ ḥala tagi kan n lɣiḍa-agi
ara tt-iselken tura. Axaṭer anda nniḍen akk, atan tura, ulac
lxedma. Tagi n lɣiḍa-agi, tagi ufiɣ tella deg-s lxedma. Atnan
tura wigi yekkaten ṭṭbel akked lɣiḍa, xeddmen dayen kan.
Deg unebdu dɣa, ur qeṭṭaɛn ara. Iḥekku-iy-d Ɛmaṛa
n Biṭu umayna... Netta, Ɛmaṛa n Biṭu-agi n tama-agi n At
Bucmata... Yenna-iyi-d Ulleh ar ɣur-neɣ ar nettrizirbi-d iḍebbalen
uqbel akkenni ad d-nefru tameṭṭut.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih... Lɣiḍa, ih...
Ɛmeṛ
yenna-yas : Iih... Lɣiḍa, ih...
Si ṛezqi
yenna-yas : Lɣiḍa, ih... Ulac acu n lɛib yellan deg win
yekkaten lɣiḍa. Diri win yettakren... Neɣ win i xeddɛan...
Neɣ win iskiddiben.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih... Lɣiḍa, ih... Atan tura lukan ad tbaaɣ
lelibr-agi... Aggur-neɣ sin, zemreɣ ad d-awiɣ iman-iw. Syin ɣer-s
imiren... Iieiiii !... s ukudepyi ara kkateɣ isuṛdiyen... Tettalaseḍ
kalkiliɣ... (Ijbed-d iffer n lkaɣeḍ seg lǧib-is,
isken-as-t i Si Ṛezqi yenna-yas : ṛju tura ak-d-ssekneɣ...
Muqel tura dagi, a Si Ṛezqi... Ma yella d tarbaɛt deg ṛbɛa
yid-neɣ... Sin iɣeggaḍen, ṭṭbel akked ubendayer ...
Axaṭer akka-agi i ttilin... Sin iɣeggaḍen , ṭṭbel
akked ṭṭbel akked ubendayer... Ma nxeddem jwa, jwiyi, awut, sikṭab...
Ṛbɛa tmeɣriwin i ccheṛ... Ṣafi ɣur-k dinna seṭṭac
tmeɣriwin apipri... Amelyun i yiwen... Axaṭer, akka-agi i ttawin
tura... Ṛbɛa imelyan i tmeɣra. Safi amelyun, amelyun i yiwen.
Skifik mkull yiwen deg-neɣ at neɣ dija ɣur-s seṭṭac
imelyan... Yerna seṭṭac imelyan-agi i rbɛa wagguren-nni kan
unebdu, ideg ṭṭuqqutent tmeɣriwin. Iiii... xzeṛ dɣa
!... seṭṭac imelyan-agi, ulleh ma yettawi-ten-id akka-agi ujenyuṛ
n Lasonatok deg useggas !... Mi tenniḍ, a Si Ṛezqi, hatan
tura. Xedmeɣ leḥsab-iw, refdeɣ, serseɣ... Uɣeɣ-d
lelibr-agi !... lelibr-agi i d-uran Mesṭafa Bactaṛzi akked Mḥidin
Xeznaǧi. Nniɣ-ak tura, d ayagi !... kan ara tt-iselken... Tura,
ixuṣ kan ad d-ḥebbleɣ lɣiḍa...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iiii... Tura, a Si Ɛmeṛ... Akka. Ur tezṛiḍ
anda yella leslaḥ. Acu tebɣiḍ ak-inniɣ tura nekkini
?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiii... Tura... Ayagi tura, dayen yellan. Yenna-yas
Nekkni nettḥebbiṛ... Ṛebbi yettdebbiṛ.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Tesneḍ taqsiṭ-nni n wemɣar-nni... Yiwen umɣar
akkenni... Netta yeṛwa lmizirya... Meskin dɣa yettɛanni ar sidi
ṛebbi, yeqqar-as : A sidi ṛebbi, kkes-iyi ay axir-iyi. Kkes-iyi...
kkes-iyi... Almi d yiwen wass... Dɣa tbedd-d ɣur-s lmut tenna-yas :
Yya-n ihi imi akka-agi i k-yehwa, kker ihi ad tedduḍ. Aaaa... Winna
imiren, yenna-yas : Aawaaah... Yenna-yas : ṛju... Ur tedduɣ ara
nekkini... Yendem. Yenna-yas : Axiṛ-iyi ad idireɣ akka-agi, ṛwiɣ
lmiziriya wala ad mmteɣ. Daɣ keččini...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Deg wayagi, ur yeḍlim ara... He !... Heheeenn !
!... Ad iḥlu Qasi !...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ṣafik tumneḍ-iyi ihi, ayen akkagi i k-d-qqareɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih... Umneɣ-k, a Si Ṛezqi, umneɣ-k...
Si Ṛezqi
yenna-yas : A lḥemdullah, a Sidi... Imi ata tura yehda-k-id ṛebbi,
imi d-tuɣaleḍ ar laɛqel-ik. Irḥem waldik, a Sidi... Tura,
akka-agi tura, atan ihi tgerrez maḍi. Aha ihi... Efk-iyi-d tayennat-nni
ihi tura, a Si Ɛmeṛ...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Amek tayennat ?... Acu n tyennat ?
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih tayennat-nni... tapisṭulit-nni...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu n tpisṭulit ?... Ulac tapisṭulit
nekkini ar ɣur-i, a si !...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Tte !... Mazal diɣen ?... Walaɣ-k-in mi tt-tegreḍ
s imi-k.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa ?... Nekkini ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Keččini, ih.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Nekkini... greɣ tapisṭulit s imi-w ?...
Iiii... Amek imiren ?... I wumi ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Amek i wumi ?... Zṛiɣ tebɣiḍ ad tenɣeḍ
iman-ik. Zṛan akk medden.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa i yebɣan ad ineɣ iman-is ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : D keččini... I yebɣan ad tenɣeḍ
iman-ik...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa ?... Nekkini ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Keččini, ih.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ṛju, ṛju... Nekkini ?... Nekkini... I yebɣan
ad nɣeɣ iman-iw ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Keččini, ih, ih... Keččini, ih, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aaeaah !... Ayɣer akka-agi i bɣiɣ ad nɣeɣ
iman-iw imiren ?... Ayɣer ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Amek ?... Meḥsub ur tezṛiḍ ara ayɣer... Ḥalamma
nniɣ-ak-id nekkini.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eehoe... Nekkini, ihi, wellah ma zṛiɣ. Tura
mmel-iyi-d kan tura ihi keččini, inni-iyi-d ayɣer.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iiii... Ayɣer ?... Iiii... Axaṭer imi axaṭer
aqlak-id tura sin iseggasen ayagi i teqqimeḍ nebla lxedma... Aluṛ
tura tebɣiḍ ad tenɣeḍ iman-ik axaṭer ur tebɣiḍ
ara ad tɛaceḍ deg uzagur n wiyaḍ. A ṛuḥ tura,
ah !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Amek ?... Anwa i k-d-innan akka-agi ?
Si Ṛezqi
yenna-yas : Anwa iyi-d-yennan akka-agi ?... Ak-yehdu ṛebbi, qqim tura...
Henni iman-ik tura... Iiii... Nekkini, d tameṭṭut-ik iyi-d-yennan
akka-agi.
Ɛmeṛ
Yuniṭ izɛaf. Yenna-yas : Aaaaa !... Ali ! Tawwurt, ak-tefk ! !...
PPPEEEPPP ! !... Tixxer-iyi !... Ali !... Ffeɣ-iyi syagi ! !... Eeeeiii
!... Ali, digaj ! !...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Efk-iyi-d qbel apistuli-nni... Ad ṛuḥeɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Yerḥem baba-k, a Si Ṛezqi, dɣa ula d
keččini... Iiii... Irḥem baba-k, ansi iyi-d-yekka upisṭuli,
nekkini ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Anda zṛiɣ nekkini ansi k-d-yekka ?... Iwqa
!... Tura, kullec yettnuzu. Ad tṛuḥeḍ ar dagi, ar Putamus,
as-tawiḍ tabakit n lqahwa, ak-d-iḥebbel apisṭuli...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aaa wi ?... D tidet dɣa ? D tidet dɣa ?... S
tbakit n lqahwa, ak-d-yefk apisṭuli ?... nni welleh ?...
Si
Rezqi yenna-yas : Deg wasmi akkagi i rritin Amangellat, yuɣal abaɛd
ihi tikwal yettak-iten baṭel ihi, ma tebɣiḍ ad tezṛeḍ.
Iiii... Axater yugad amer as-fiqen. Yugad ad t-rritin ula d netta. Dɣa
ulac akk acu yettaǧǧa ɣur-s. ffuuuiiit ! !... Win yufa, as-issenṭeḍ
taɣawsa. Aha, aha tura, a Si Ɛmeṛ... Awi-d tura apisṭuli-nni,
a Si Ɛmeṛ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiii !... Iba... Atan dɣa, ulleh ma tewwiḍ-t
!
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ihi, ad iyi-tsemḥeḍ a gma, ilaq ak-t-id-kkseɣ s
ddraɛ... (Iḥewṣ-as-d afus-is, yenna-yas :) Tura, ulac
anda ara trewleḍ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ iger afus-nni nniḍen ar lǧib, yenna-yas : Yyah !... Atan
ihi jmaaaliman dɣa ar d ad tedigajiḍ tudeswit syagi !... Neɣ ar
tura akka ad tt-id-jebdeɣ ipi ad wteɣ iman-iw dagi dɣa tura kan
!... Sdat-k !
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ḥader, ah !... Ṛju !... Ak-yehdu ṛebbi, ṛju...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iba, tura ad tewaliḍ ! bu !... Ad ḥesbeɣ
ar tlata... yiwen...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Aawwwah !... Amcum-agi, ad tt-yexdem am ulac.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih, ih... Aqli ṛuḥeɣ...
(Dɣa yeffeɣ am teṛsaṣt.
Yuɣal ar wexxam-is).
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Tlata !... (Dɣa yessuffeɣ-d afus-is seg lǧib,
tedda-d tɣenǧawt. Yenna-yas:) Acu ṛebbi uyennat-agi ? !... Ur aɣ-ttaǧǧan
ara ad nečč talqimt n seksu ! !...
(Yuɣal yenna-yas:)
Anda
akkenni i ǧǧiɣ taqedduḥt-nni tura ?... Aah !... Attan deg
tkuzint. (Yekcem ar tkuzint, yewwi-d taqedduḥt-nni n seksu, yessers-itt ɣef
ṭabla. Yeddem taɣenǧawt n seksu... Mazal ur tt-yewwi ara s
imi-s, yuɣal... Paf !... Yessers-itt. Yenna-yas:) Am zik am tura, ih !...
Deg tebḥirt i Am zik am tura !... Aawwah !... Ikabičuyen...
Ikabičuyen... D iẓẓan ay sɛan deg qeṛṛay-nsen
! (Yenna-yas:) ṛju kan, a Fafa ucabcaq, ṛju !... Ula d nekkini,
am-sekneɣ tura, ihi, imi akka-agi i m-yehwa. (Yuɣal ar kra n tdekkant
akenni, yesferfud dinna. Yenna-yas:) ṛju, am-sekneɣ, ṛju !...
Yyah !... ɛacaɣ deg uzagur-im, nih ?... ṛju kan, ṛju !...
Bla ddin qessam !... Hattan tbakit n lqahwa. ( Yessekfel-d tabakit n lqahwa seg
tdekkant-nni. Yenna-yas:) Iba, hattan tbakit n lqahwa !... Tagi tusa-d seg Fṛansa,
lqahwa-agi. Ulleh ar d tagi ara s-awiɣ !... I Puṭamus !... Anef-as
!... Awer d-tuɣal ! Biṭṭa tura dayen. Tura ur ttuɣaleɣ
ara ad sweɣ lqahwa, anda akka-agi ara ruḥeɣ.
(Yeffeɣ d ttazzla).
Si Ṛezqi
ata yuɣal-d. La d-isawal si beṛṛa : A Si Ɛmeṛ Yuniṭ
!... Atan, a sidi... Ad qqimeɣ kan dagi... Ur n-keččmeɣ
ara, a sidi... Iiii... seɣd-iyi-d tura. Ma tumneḍ s ṛebbi ar d
tidet i k-d-qqareɣ. Ddunit telha, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ !...
(Si Ṛezqi, mazal ur d-ifuk ara ameslay, yelli-d tawwurt... Yesqaqec-d ar
wexxam, yufa-d ḥala Ṛebbi. Ii !... Yenna-yas:) Iii !... Anda yella
? (Yekcem-d, imuqel akka, imuqel akka... apṛi yuzzel daɣen armi d
tawwurt-nni... Yendeh : A Si Ɛmeṛ !... Ḥader !... Ḥader
!... ṛju, ah !... Greɣ-ak ṛebbi !...
Mačči... Nekkini, ur d-usiɣ ara bac akken ak-ṛẓeɣ
aqerru-ik !... Nekkini bɣiɣ kan ak-d-rnuɣ yiwen wawal
tura... Ssel-iyi-d, ah !... Anda telliḍ, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ
?... Ak-d-rnuɣ kan yiwen wawal... La k-qqareɣ Ddunit telha, A Si Ɛmeṛ
Yuniṭ !...
Tahbubuct akked Sekkura Tatuy uɣalent-d
seg tkuzint. Sekkura Tatuy teskerkir-d Fafa. Teskerkir-itt-id amzun akken
tskerkir-d tacekkart n lbaṭaṭa. Axaṭer Fafa-nni, nettat teẓẓel
kan; Tesraɛ neɣ amek... Iih... Dɣa Sekkura Tatuy teṭṭef-itt-id
seg fassen, tjebbed-itt-id.
Tahbubuct
teqqar-as : ṛju, mačči akkenni !... ṛju, mačči
akkenni !... A Sekku !... ṛju meqqar ad tt-id-nemɛawan. Kem, ṭṭef
seg fassen, nekk seg ḍarren...
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Ttwe ! Ttwe !... Ḥader ! Ḥader !...
Si Ṛezqi
atan daɣen tger-it-id tewwurt. Yenna-yas : Aawww !... Tedrewcemt, neɣ
?... Amek ?... Akkenni i tt-id-teskerkremt ?... Amzun akken d tacekkaṛt n
lbaṭaṭa !... Refdemt-tt-id ar dagi, ar sufella umeṭraḥ.
Tidak-nni refdent-d tameṭṭut
ar sufella umeṭraḥ.
Tahbubuct
tenna-yas : Haatan... Haatan tura... Iḍaq deg-s nnefs. Ilaq as-nesbuḥru.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih... Aṛjamt... Aṛjamt !... As-d-fsiɣ
tiqeffalin-agi n tedmarin-is.
Fafa
yuɣal telli-d allen-is. Tenna-yas : Aah !... Aah !... Anwa wagi ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Aqlaɣ... Dagi tura, aqlaɣ n waygeraneɣ. Ur yelli wi
ara tagadeḍ tura, a wletma.
Fafa
tenna-yas : Aah... I wergaz-iw ?... Aah... Anda yella ? Yemmut ?... Yemmut, a
Si Ṛezqi ?.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ttwe ! Ttwe !... ṛju tura... ṛju tura...
Henni iman-im tura, lmut, ur yemmut ara... Maɛna, ɣef wakken walaɣ
nekkini... ulleh lɛaḍim ihi... Ar nekkini ihi... Ar ugadeɣ
fell-as.
Fafa
tenna-yas : Yya-n ihi, ɣiwel... Yya-n ad nuɣal ɣur-s.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ul i kem-yettawin !... Netta atan af ssebba i yella. Ul i
kem-yettawin ! Neɣ mulac ddnub i yiri-m. Zgelli yeggul... Yenna-k a
lukan ad d-tuɣaleḍ... Yeggul... Yenna-k ar sdat-k ara tekkiɣ i
yiman-iw !...
Tahbubuct
tenna-yas : Yyaah !... I keččini, ihi ?... Amek i s-tenniḍ ?
Si Ṛezqi
yenna-yas : Amek i s-nniɣ... Nekkini, nniɣ-as a wlidi tura... Nniɣ-as
ad k-yehdu ṛebbi... Nniɣ-as Llah mselli aɛli-k a Ṛaṣul
lleh... Nekkini, ṛuḥeɣ-as s wid yelhan... Netta yegguma.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Ihi wagi, mačči d wid yelhan s-inaqen... Wagi
naqen-as widen n dir !... Ṛuḥ as-id-awiḍ lapulis. Mi t-aabban
ar lḥebs... apṛi imiren, ad iwali.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Amek ad t-awin ar lḥebs, ziɣen ula d kemmini ?... Anda
tezṛiḍ kemmini ccraa i ḥekkmen s tudert ? Ccraɛ... Ma d
lmut, zemren as-ḥekkmen s lmut... Ma d tudert, ur zmiren ara as-ḥekkmen
bessif fell-as ad yidir.
Tahbubuct
tenna-yas : Ihi, amek i d ixef-is ihi tura ?
Si Ṛezqi
yenna-yas : Amek i d ixef-is ?... Ula d nekk, din iyi-d-tufiḍ bateɣ.
Tahbubuct
tenna-yas : A ṛebbi, qil-aɣ i wudem n usaadi...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Tura, ḥala ajewwaq-nni kan i d-iqqimen tura...
Tahbubuct
tenna-yas : Amek ajewwaq ?... Acu ujewwaq-agi diɣen ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ajewwaq-nni, a Nna Hbubu, ih... Lɣiḍa-nni... Tura
daya-agi ara tt-iselken tura...
Fafa
tenna-yas : N wacu lɣiḍa ?... I wumi lɣiḍa ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iiii... Lɣiḍa... Ad d-yettsewwiṛ yess aɣṛum-is,
a Fafa... Lukan as-d-naf lɣiḍa, aahdeɣ-kem s ṛebbi... Ur
ineqq iman-is,.. Ur yelli...
Tahbubuct
tenna-yas : Acḥal teswa imiren lɣiḍa-agi tura ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Anda zṛiɣ ?... Ad teswu... Waḥed akka-agi...
Meyya uxemsin alef ! ...
Fafa
tenna-yas : Meyya uxemsin alef ?...
Iwqem !... A mmi, lukan ugarent ɣur-neɣ meyya uxemsin alef nekkni,
tilaq, ur aɣ-d-tettafeḍ ara deg tmerkuyt icban tagi !
Si Ṛezqi
yenna-yas : Anda zṛiɣ tura nekkini ?... Tura d kunnemti i yeẓṛan.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Iiii... Tura ma d lɣiḍa... attwalem ahat zemreɣ
awen-d-ḥebbleɣ lɣiḍa. As-inniɣ i Saɛid Aqlaluc
aɣ-d-iḥebbel yiwet.
Tahbubuct
tenna-yas : Yyah, a yelli ? D tidet dɣa ?... Tzemreḍ aɣ-d-ḥebbleḍ
lɣiḍa ?...
Sekkura
Tatuy tenna-yas : Iih, Ih... As-inniɣ i Saɛid Aqlaluc. Axaṭer
netta yessen iḍebbalen... Ḥala netta yid-sen kan i yeleḥḥu
yerna netta, aɣ-tt-id-yawi baṭel.
Tahbubuct
tenna-yas : Ɣuṛ-m ihi, a yelli... Ma yella win tessneḍ...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Saɛid Aqlaluc, ih... Ameddakul-nni n Qasi Abudar... Swaswa,
ih. Iih, ih... Ihi d netta kan i wumi ara tinniḍ aɣ-d-iḥebbel
lɣiḍa.
Sekkura
Tatuy tenna-yas : As-inniɣ, ih... ṛju kan tura. Ad ceggɛaɣ
ar ɣur-s.
Tahbubuct
tenna-yas : Ɣur-m ihi, a yelli tucbiḥt... Ɣur-m ihi, i wudem n ṛebbi...
Ceggaɛ ɣur wergaz-agi d-teqqareḍ. ɣur-m ihi ttxilem. Ɣiwel...
Fafa
tenna-yas : Iih, ih... Ihi, welleh ar ɣas...
Tahbubuct
tenna-yas : Aha ihi... Yya-n dɣa... Ceggaɛ ɣur-s tura kan...
Fafa
tenna-yas : Nekkenti, ad neqqim kan dɣa dagi nekkenti aɣ-d-tafeḍ
dagi. Ma d kemmini, aha ihi... Els lqecc-im.
Sekkura
Tatuy akked Fafa rrant ar wexxam n Si Ṛezqi. Qqimen-d Si Ṛezqi
akked Tehbubuct.
Tahbubuct
tenna-yas : Wissen tura ma d-tessiweḍ deg-s ṛṛuḥ, lɣiḍa-agi...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih... Ihi dɣa neɣ mulac dɣa ṛuḥ
ssedhu-t kemmini... Akka sisebda ara d-telḥeq Lɣiḍa.
Tahbubuct
tenna-yas : Amek ad t-ssedhuɣ ? ... S wacu ara t-ssedhuɣ nekkini ?...
Si Ṛezqi
yenna-yas : A Nna Hbubu ! ... A Nna Hbubu ! ... ṛju tura, am-mleɣ
amek ara txedmeḍ. Ṛuḥ nadi fell-as, zuɣer-it-id ar dagi
alamma d axxam. Ur tsetḥi ara. Err iman-im amzun akkenni kra ur yelli.
Dinna imir-nni, mi t-id-tḥellaḍ ar dagi ar wexxam, kemmini
imir-nni... Wwet ! ... Caɛl-as zalamiṭ !
Tahbubuct
tenna-yas : Amek as-caɛlaɣ zalamiṭ ? ... Ccafuɛa, a mmi...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih... Ḥku-as-id timucuha...
Tahbubuct
tenna-yas : N wacu timucuha ? ...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iiii... Timucuha !... Kemmini d tamɣaṛt, tesneḍ
timucuha. Ḥku-as-d akk ɣef ayen yelhan deg ddunit. Anda zṛiɣ
nekkini ?... Taneqlet n Blɛajuḍ... Timucuha yesseḍsayen
!...
Tahbubuct
tenna-yas : Ad iyi-wwet ṛebbi, nekkini ihi, ma ssneɣ nekkini ihi
timucuha-agi d-teqqareḍ akka-agi, a Si Ṛezqi...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iii... Ɣas ur tessineḍ ara, snulfu-d... Axaṭer
tura, aḍeggal-im... La m-qqareɣ taṛwiḥt uḍeggal-im,
attan tura ger ifassen-im i tella. Meqqret taluft, a Nna Hbubu... Ḥku-as-d
kan... Ɣas... Timucuha imeksawen... Timucuha-nni fiḥel ma nniɣ-am...
Iii... Timucuha yesseḍsayen... Bac akken netta imir-nni ad insusraḥ
akk cwiyya... Ad ittu iman-is... Nekkni, imir-nni... Hup ! ... Ad d-nelḥeq.
s lɣiḍa. Dɣa dayen. Ad yeslek. Aha ! Aha !... Ur ttagad.
Timucuha !...
Dɣa Si Ṛezqi yuɣal
ar wexxam-is. Tahbubuct niqal tetbaa-t akkenni... Yuɣal tbedd kan akkenni
sdat tewwurt. Tekkewkew. Teqqar-as : La ilah ill alleh... Timucuha... Acu n
tmucuha-agi tura ara s-d-ḥkuɣ akka-agi tura nekkini ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ mi teffeɣ akkenni Tehbubuct, tetbaa Si Ṛezqi, Ɛmeṛ
Yuniṭ ata yuɣal-d. Yekcem-d. Yezzi-as-d i texxamt s tmuɣli...
Almi iwala ulac wi yellan... Yessuffeɣ-d AṚIBULBIṚ seg lǧib-s.
Iḥebbel-d lkaɣeḍ akked tjellabt-nni n tebṛat. Yeqqim ar
tabla. Ijbed-d astilu, yebda yettaru. Yeqqar-as : Ma... Mmuteɣ... Ula...
Wiɣef... Lummeɣ...
Tahbubuct
tekcem-d. tenna-yas : Ulac-it... (Tuɣal... Aaa !... Twala aḍeggal-is.
Tenna-yas:) Aaa ! !... Aa lḥemdulleh, a Si Ɛmeṛ... Ṣbaḥ
lxir, a Si Ɛmeṛ... Ineɣ bxir i telliḍ, a Si Ɛmeṛ
?... Atan dɣa ifka-k-id ṛebbi. Axaṭer bɣiɣ ak-d-ḥkuɣ
yiwet n tmacahut akkenni... Ad tfesxeḍ seg teḍṣa !...
Ur tt-tessineḍ ara keččini ?... Tinna akken yeḍran
deg Fṛansa ?... Neɣ tesneḍ-tt ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Acu yeḍran deg Fṛansa ?...
Tahbubuct
tenna-yas : Tinna n wemcic-nni... Amcic-nni, mi t-id-sewwen. Bac akken ad
t-ččen... Iih...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Deg laanaya n ṛebbi !...
Tahbubuct
tenna-yas : Iih, ih... Ur cfiɣ ara amek akken i s-qqaren...
Deg
Fṛansa zlan amcic,
Deg Ṭṭawaa
la d-ittwecwic...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Yyaah !...
Tahbubuct
tenna-yas : Iih, ih... Yuɣal dɣa imirentakit dɣa... Amcic-nni mi
d-yewwa... Yuɣal dɣa ččan-t. Tagi, d argaz-iw, as-yaafu ṛebbi,
iɣ-tt-id-yeḥkan iḥekkun, tmacahut-agi. Tagi n zik-nni... Tagi
n wasmi akken i tekker lgirra-nni n lalman... Ayen neḍṣa !... Ayen
neḍṣa !... Mi ara aɣ-tt-id-iḥekku, nettaḍṣa,
nettaḍṣa alamma kan akka ɣellin-aɣ-id imeṭṭawen
(Tahbubuct, yuɣal dɣa tessusem Ɛmeṛ Yuniṭ ula d
netta yessusem kan. Tahbubuct tuɣal tenna-yas:) Amcic... Iii... Yak d amcic, a Si Ɛmeṛ ?...
Ɛmeṛ Yuniṭ yenna-yas : Iih !... Umbaad ?
Tahbubuct
tenna-yas : Iii !... Yak lɛibad ur tetten ara imcac.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih !... Umbaad ?
Tahbubuct
tenna-yas : Iiii... Nitni, ččan-t...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih !... Umbaad ?
Tahbubuct
tenna-yas : Iii... Daya.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Amek daya ?...
Tahbubuct
tewwet deg umag-is, tenna-yas : A Ṛebbi, illi yid-neɣ... A ṛebbi...
Anneɣ a ṛebbi... I tura, acu ara s-ḥkuɣ tura diɣen
? (Tuɣal ar uḍeggal-is,
tenna-yas:) ṛju, ad ak-d-rnuɣ yiwet nniḍen... Tagi daɣen,
ay acki-tt.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : I lukan ad teṭṭfeḍ abrid-im, a Nna
Hbubu... Mačči akken ay axir-am ?
Tahbubuct
tenna-yas : Eahahaaa... ṛju kan... Ad temteḍ deg teḍṣa...
ṛju kan dɣa, ak-tt-id-ḥkuɣ, a Si Ɛmeṛ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ehoe, ehoe... Fiḥel... Eaaa !... Aa !... Aa !...
Tixxeṛ-iyi, sɛiɣ cɣel, ah !...
Tahbubuct
tenna-yas : Ak-d-ḥkuɣ yiwet kan... Ulleh ar ḥala yiwet kan...
syinna imir-nni, dayen. Iih dɣa ad twehmeḍ dɣa !... Tagi,
ihi... Atan ma tecfiḍ... Asmi akkeni... Tecfiḍ ?... Asmi akkenni i
d-nnan ulin s aggur ?... Akka-agi i d-nnan... Nekkini, anda zṛiɣ
?... Nnan-d... D MARIKAN i yulin s aggur, ihi, nniɣ-ak... ṛju kan
tura, ad ak-d-ḥkuɣ... Nniɣ-ak. Ad temteḍ deg teḍsa
!... Nekkini nniɣ-asen... Nekkini, ur umineɣ ara !... Nniɣ-asen
tettkellixem... Nniɣ-asen amek akka-agi ?... wi yezemren akka-agi ad yali
s aggur akka-agi ?... Nitni, qqaren-d d tidet, nekkini qqareɣ-asen d
lekdeb...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Tte ! !... Fffeeefff ! !...
Tahbubuct
tenna-yas : Qqimeɣ almi d tameddit imiren... Ṛjiɣ almi d-iɣli
yiḍ... Nniɣ-asen aṛjaw tura... Nniɣ-asen yyaw tura... ṛjiɣ
almi d-idheṛ waggur... Tiziriiii
!... Muqleɣ, muqleɣ, muqleɣ... Walaq aggur, yiwen-is... Walaɣ,
ulac win i yersen sufell-as.. Nniɣ-asen muqlet tura... Nniɣ-asen
muqlet tura, hah !... Nniɣ-asen anda llan akka yergazen-agi yulin yergazen
s aggur ?... Niiɣ-asen iih !... Lukan ulin yergazen s aggur... Nniɣ-asen
iih !... Yak tilaq ad ten-nwali sya-agi... Hatan, ulac wi yellan... Dɣa ṭṭfeɣ-ten
imiren. Nniɣ-asen imi d tamɣeṛt nekkini, kunwi tura tebɣam
ad iyi-tkelxem... Nniɣ-asen hatan tura d nekkini i ken-iṭṭfen...
Nniɣ-asen ur tezmirem ara ad iyi-tkelxem i nekkini... Nniɣ-asen
nekkini, ḥeṛceɣ... Dɣa nettaḍsa, nettaḍsa,
nettaḍsa... Almi negguma dayen... Nettaḍsa almi negguma ad
nekker... A zeṛ tura, a Si Ɛmeṛ, ah !... Aha inni-iyi-d ziɣ
tura keččini acu twalaḍ... Amek, a Si Ɛmeṛ
?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ddez iberdan-im ! Ddez iberdan-im !... Ffeɣ
! Ffeɣ ! !... Seyyaq ! !
Tahbubuct
tenna-yas : Yirbeḥ, yirbeḥ, a Si Ɛmeṛ... Hah !... Iḥeqqa
atan daɣen mmekteɣ-d akkenni yiwet nniḍen... ṛju diɣen
ak-tt-id-ḥkuɣ. (Ɛmeṛ Yuniṭ yemmeɣ yeddem lekwaɣeḍ-nni-ines... Yekker bac akken ad yerwel. Tahbubuct tenna-yas:)
S yixef-ik ar d ad teqqimeḍ !... Aniwer ara tṛuḥeḍ ?
(Tedda-tt akkenni deffir-s. Dɣa teṭṭaki diɣen.
Tenna-yas:) Tagi ihi... Asmi akkenni i yekker imenɣi ger uwdayen akked
waababen... Ihi aababen, tteklen ɣef yiman-nsen... Tteklen ɣef
yiman-nsen... Ḥezzmen...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eḥḥḥḥ ! !... Ffeeeff ! !... (Dɣa
yerwel ar tkuzint)
Tahbubuct
teqqim-d waḥdes. Taaweq. Tenna-yas : Ulac. Wellah am win iceṭṭḥen
i weḍerɣal. S wacu ara t-ssedhuɣ tura ?... Aaah, a sidi ṛebbi
! !...
Tetbaa-t d tazla. Si Ṛezqi,
Fafa akked Sekkura Tatuy atna uɣalen-d. S tuffɣa n laaqel.
Si Ṛezqi
yenna-yas i Sekkura Tatuy : Aha ɣiwel kemmini !...
Fafa
tenna-yas : Ur tugadem ara ṛebbi, teǧǧam-t waḥdes !...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Eehoe... Atan netta d tḍeggalt-is. Ur ttagad, ur ttagad, a
Fafa... Ssefhemeɣ-as kullec i yemma-m... Mliɣ-as amek i yelaq ed
texdem.
Ɛmeṛ Yuniṭ yerwel-d
daɣen seg tkuzint, lekwaɣeḍ-nni akked ustilu-nni deg ufus-is...
Yerwel-as-d i Tehbubuct-nni. Yenna-yas : Lukan ad d-ternuḍ yiwen wawal,
ad wteɣ jeddi-m ! Tesliḍ ?... Ad wteɣ jeddim i m-nniɣ ! Uɣal
akin ! Uɣal syinna ! A taderwict ! (Ɛmeṛ Yuniṭ, dɣa
yuɣal ar ṭabla. Yeqqim ar ṭabla, ikemmel tabrat-nni-ines.
Yenna-yas:) Ma... Mmuteɣ... Ula... Wiɣef... Lummeɣ... Sinyi...
Timuterwaḥ... Ɛmeṛ Yuniṭ.
AKETWEN
II
Dagi, aqlaɣ daɣen dinna
kan deg wexxam-nni. Yuɣal berzen akk cwiyya taḥalit, a Sidi wergaz-a...
Ɛmeṛ Yuniṭ iɛannec
sufella uṭabuṛi, yeṭṭef lɣiḍa ger
ifassen-is. Yessers-d sdat-s iyellib-nni n Mesṭafa Bacṭarzi akked Mḥidin
Skendṛani... Fafa akked tehbubuct qqiment-as-id. ɣef yidisan-is.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yessenṭaq-d itellib-nni. Yeqqar-as : Tatitata... Titata...
Tatatata... sitadir... Amek i ttjewwiqen
medden... Tata... Tlata iḍudan... Amezwaru... Dagi... Wis sin... Dagi...
Wis traw... Dagi... iksiṭira...Wis qwateṛ... Wis Sanek... Wis
Sikes... Wis sabet... Iiwwah. (yuɣal ar utellib-nni) Nanana... Nana...
Nana ( yenna-yas:) sitadir tura dagi mi ara jewwqeɣ, ad d-inniɣ “Si”.
( Isuḍ deg lɣiḍa-nni... Ffweefff !... Tugi ad d-tenṭeq.
Iɛawed isuḍ daɣen... Ffweefff ! !... Daɣen tugi ad d-tenṭeq,
yenna-yas:) Iiiiḥḥuuh !... Nnefs yetteffeɣ-d; ma d ṣṣut
ulac.
Tahbubuct
tenna-yas i yelli-s : A Fafa, a yelli... Tura ḥala kemmini kan i sɛiɣ
d yelli... Tura, nekkini ad n-ḥennceɣ, ɣur-m, kemmini ḥennec-d
ɣur-i. Axaṭer tura... Wussen ad tečč, wussen ?... Yerna,
atan diɣenni... Ma ur tečči ara, atan diɣenni ad
terwi !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yeqqar-as : Tte, Tte, Tte... Tte, Tte !... ṛju
!... ṛju !... ṛju !... (yet turni lipaj almi d yiwen
wemkan, dɣa yeḥbes dinna. Yenna-yas :) Waala tura dagi... Atan
tura ucentir-agi, kuṣakrint-t ḥala i usuffeɣ iwerriḥ...
Pfffweeff ! !... Yentuṭel « Asuḍu » sitadir dagi
tura heddren-d af wusuḍu-agi. Sitadir amek i yelaq ad tsudeḍ...
Nananana... Nana, nana... Nanana, nana nana... Aaa wi !
Ilaq
tura ad d-kkseɣ taclalt-agi, IPI... Bac akken ad tt-rigliɣ...
Ilaq ad tt-sbezgeɣ cwiyya s imetman, bac akken ad tt-rigliɣ. Wiiih...
sibu.
(Yekkes-d
taclalt-nni, yebda isextutus deg-s. Ffeef ! Ffeef ! ! Yettsuḍu deg-s, IPI
yettawi-tt s imi-s, yessebzag-itt. S imetman IPI Tteff ! !... Tteff ! ! Isusuf
ar lqaɛa. Yenna-yas:) Tekkaw teclalt-agi. Ilaq ad tt-sbezgeɣ ciṭuḥ.
Yegger-itt daɣen s imi-s, IPI
yebda daɣen tisusaf. Ptef ! Pteff ! Pteff ! !...
Tahbubuct
tekker. Tenna-yas : ṛju ak-d-ssuɣ ajiṛnan... Akken ur tessusufeḍ
ara ar lqaɛa.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih. Awi-d lmuǧahed-nni. Ssu-t-id akka-agi dagi
Tahbubuct
tewwi-d lmuǧahed, tessa-t-id deg lqaɛa. Tenna-yas : Akka ?...
Ak-t-id-ssuɣ akka-agi dagi ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih. Akken. Anef-as dinna.
Fafa
tenna-yas : Wagi d win n wassa. Awi-d aqdim.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anef-as kan, anef-as kan i winna... Ɣas... Ayen i
yellan deg uqdim i yellan ula deg wagi. KIFKIF.
Fafa
tenna-yas : Iih. Anef-as ihi dinna.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yuɣal daɣen ar teclalt-nni. Yessuxtutus deg-s IPI daɣen
Ttef ! Ttef ! Ttef ! Yessusuf lmuǧahed-nni.Yuɣal iffeẓ ixef n
teclalt-nni. Bac akken ad tt-isbelbeḍ mliḥ. IPI inṭeq ar
Fafa, yenna-yas : Acu... Cu... Cu... D-qqaren APṚI ?
Fafa
tenna-yas : Acu ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ netta iffeẓ TUJUR taclalt-nni, ur yebɣi ara ad d-IDISIṚI
tuɣmas-is, yenna-yas : Nniɣ-am Acu... Cu... D-qqaren APṚI ?
Fafa
tenna-yas : Amek ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yettwehhi-as s wallen-is ar utellib-nni, yeqqar-a : Acu... Cu
d-qqaren APṚI ?... Iii... Cu d-qqaren APṚI dinna ?
Fafa
tenna-yas : Ihi nekkini a mmi, ur fhimeɣ ara acu d-teqqareḍ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yekkes-d taclalt-nni seg imi-s... Ttef ! Ttef ! Iɛawed daɣen
issusef. Yenna-yas : A lɣiḍa !... Nniɣ-am kemmini d lɣiḍa,
kemmini ! Hata wacu m-d-qqaraɣ ! !... Nniɣ-am ɣer-iyi-d acu
d-qqaren APṚI ! BU, atan RIGLIƔ taclalt. Acu d-qqaren APṚI ?
Fafa
teddem itellib-nni deg rebbi-s. Tebbeɣ aqerru-is deg utellib-nni. Tettabaa
s uḍad-is, teqqar-d acu d-iketben. Tenna-yas : Ii, d aya. Qqaren-ak mi
TERRIGLIḌ taclalt, err-itt s amkan-is... Syinna dayen. APṚI sguffeṛ
af yiman-ik. Hata. D ayagi ik-d-qqaren tura dagi.
Ɛmeṛ
Yuniṭ iɛawed issusef daɣen Ttef ! Ttef !... Yerra taclalt-nni
ar wemkan-is, yenna-yas : Aassemt iman-nkent, eh ! (Yewwi lɣiḍa-nni
ar yimi-s... Nniqal icuff idemjujen-is, yuɣal yekkes-d lɣiḍa-nni
seg imi-s. Yenna-yas:) Wexxaṛ akin, a Nna Hbubu... Kkes aḍaṛ-im
sdat tgelzmit. Ezg-d mbaɛid ad tfeṛǧeḍ.
Tahbubuct
tenna-yas : Yirbeḥ, Yirbeḥ, a mmi... Aqli wexreɣ.
Dɣa tuɣal ar rrif
Ɛmeṛ
Yuniṭ Ttef ! Ttef !... Iɛawed isusef daɣen. Syinna imiren
yewwej lɣiḍa-nni... Icuff idemjujen-is, isuḍ Ffweeeeff ! !...
(Ulac. Lɣiḍa-nni tegguma ad d-tenṭeq... Iɛawed daɣen
isuḍ wis berdayen : Ffweeeff ! !... (Ulac iɛawed daɣen.)
Ffweeeff ! (Ulac. Yenna-yas:) Tte ! MIṚD ! Tte ! (Yessusef daɣen
yenna-yas:) Ayɣer akka-agi teggumma ad d-tenṭeq ?
Tahbubuct
tenna-yas : Eemm... Yuɣal lfeṛḥ ar tadist...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yessextutus daɣen taclalat-nni. Ttef ! Iɛawed yessusef daɣen.
Ibewwej daɣen lɣiḍa-nni, icuff idemjujen-is, iṛuḥ
ad isguffeṛ...
Fafa
tenna-yas : Aa Ṛebbi !... Aa Ṛebbi !... Ma yella s tidet-ik dɣa
telliḍ, a sidi Ṛebbi !... Haah !... Lɣiḍa-agi kan... Senṭeq-itt-id...
Imir-nni kan dɣa Peẓẓẓ
! !... Lɣiḍa-nni tenṭeq-d.
Tahbubuct
tenna-yas : Yella Ṛebbi, a yelli !... Ziɣen yella Ṛebbi !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yezzi ar Fafa, yenna-yas : Kemmini dɣa beṛka-am. Azekka ṣṣbeḥ
awi-asen LADIMISYU ar wanda txeddmeḍ.
Fafa
tenna-yas : Yyah ?... Ad iyi-d-stixreḍ ?
Tahbubuct
tenna-yas : Ɣur-k ad tt-id-stixreḍ seg lxedma, haa !... Wi ara aɣ-d-issasayen
aɣrum neɣ mulac ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yesken-as lɣiḍa-nni, yenna-yas : Aɣrum-iw yeshel.
Hattah. S tagi ara d-ssasayeɣ aɣrum-iw. (Yenna-yas:) Xedmeɣ leḥsab-iw,
kullec... ṛju tura ad am-d-mleɣ...
Ma xeddmeɣ ɛecrin tmeɣriwin
i weseggas, ṢAFIK ? Acḥal akkenni ?... ṛju... MAṚKIƔ-t
deg lkaɣeḍ... (yesferfuc deg lǧib-is... Yenna-yas:) ṛju...
Aniwer akkenni i t-rriɣ lkaɣeḍ-nni ?... Suliɣ leḥsab-iw,
ITU... Ufiɣ... (Yejbed-d yiwen lkaɣeḍ seg lǧib-is.
Yenna-yas:) Hatan. Muqel tura , ad twaliḍ. (Yefsi-d lkaɣeḍ-nni,
yenna-yas:) Ma muteɣ... Ulac... Wi... Ɣef... ara... Lummeɣ...
(Yenna-yas :) Eehoe ! Mačči d wagi. (Isenfeḍ-as lkaɣeḍ-nni,
yerra-t ar lǧib. Yessuffeɣ-d lkaɣeḍ wis sin.
Yenna-yas :) Hatan. D wagi tura. Dagi tura, ufiɣ... I weseggas... Ufiɣ
ad d-ssekcameɣ waḥed seṭṭac i melyan i weseggas. Twalaḍ
tura ?... IPI tura kemmini, ad iyi-teqqareḍ dagi wi ara aɣ-d-yessasayen
aɣrum ?
Tahbubuct
tenna-yas : Yelha wul a mmi... Yelha wul !... Seg imi-k s imi n lmalayek !...
Acu kan tura keččini, atan aqla-k-id mazal-ik ur tessineḍ ara
ad tewteḍ lɣiḍa !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ayagi tura d ayen i sehlen. Aha kan tura, a Nna Hbubu,
ur ttuqim ara aɣbel. (Yuɣal daɣen ar lɣiḍa-nni...
Ptef ! Ptef... Yessusef. IPI ibewwej daɣen lɣiḍa-nni, icuff
idemjujen-is... Beẓẓẓẓ !... Lɣiḍa-nni daɣen
teṭṭeẓṭeẓ-d. Ɛmeṛ Yuniṭ
yenna-yas:) Ssel, ssel. (yenna-yas:) Lɣiḍa-agi, a Nna Hbubu... Tezṛiḍ
lɣiḍa-nni... Tin akkenni yettilin deg tmacahut. Lɣiḍa-nni,
atan mi teskufreḍ akka-agi deg-s, dɣa kemmini, ayen i s-tenniḍ
kan dɣa nettat ad am-t-id-tsers, lɣiḍa-agi, akken. (Yezzi ar
tmeṭṭut-is. Yenna-yas:) Aa Fa ! !... Ad ffɣeɣ ṣbeḥ,
ad d-uɣaleɣ tameddit, ad d-awiɣ amelyun deg lǧib-iw !... Ad
d-awḍeɣ s axxam... A sidi... Wac m lḥeṭṭa !...
As-tekkiɣ af ufuti... Ad siɣeɣ tinifizyunt
_
Kemmini ad iyi-d-tinniḍ ma ad iyi-d-taɣeḍ
tihin ?...
_
Nekkini ad am-inniɣ am-d-aɣeɣ
tihin...
_
Kemmini daɣen ad iyi-d-tinniḍ ma ad
iyi-d-taɣeḍ tihin ?...
_
Nekkini daɣen, am-d-inniɣ am-d-aɣeɣ
tihin...
_
Nekkini daɣen am-in-inniɣ Tata ta ta...
_
Kemmini ad iyi-d-tinniḍ Tata Tata... Tata
tata...
_
Dɣa nekkini imiren am-inniɣ atan ihi
kullec igerrez !... Am-inniɣ awi-d tura ihi, SERBI-iyi-d afenǧal
n lqahwa... Ṣell aa nnabi...
Iḥeqqa
dɣa... iih dɣa, akka d tasawent. IFUK ad iyi-d-tesserbiḍ afenǧal
n lqahwa. IPI lqahwa... Lqahwa !... Mačči d tin akkenni n Aaqqa Ḥmimuẓ.
Tesliḍ ?
Fafa
tenna-yas : Lqahwa... Tura, d tagi kan n MAṚCINWAṚ i yellan tura...
Tagi n MAṚCINWAṚ, ɣlayet.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ɣlayet ?... Ɣlayet af widak umi
kfan ! Mačči fell-i nekkini. IPI, anwa i d-issekcamen
yemmat-sen tura dagi ? Iih ! D nekkini neɣ d kemmini ?
Tahbubuct
tenna-yas : Iih... Axaṭer atan tura...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Kemmini, a Nna Hbubu qqaren-am ttaṭṭaf
imi-m. Iii... Irgazen TTEPLANIFYIN, TUSA... reffden srusuyen, TUSA... Bac akken
ad refden tamurt-nsen... Kemmini, tetteggiṛeḍ-asen dagi abaay s
arkas ! Kullas qqareɣ-am ttaṭṭaf imi-m... Kemmini, ee...
Tahbubuct
tenna-yas : A mmi, nekkini nniɣ-ak kan...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ssel-as kan ! Tayaziḍt n At Belqasem, yiwen
webrid ay tessen ! (yenna-yas:) Ssel, ssel... (Dɣa daɣen Peẓẓẓ
!... Iɛawed daɣen, izemmeṛ daɣen. Yenna-yas:) Yerna dɣa
tura, ilaq ad nemsefham af yiwet lḥaǧa akkenni. ṢAFIDIR, seg
tura akka d asawen, mi ara kkateɣ lɣiḍa nekkini mi ara ḥeffdeɣ
kunnemti... Eh ?... Eh ? !... Eccct !... Tasusmi, eh !... (Immeɣ ar
ukettab-nni daɣen. Yebda yesdemdum daɣen. Yeqqar-d ayen akkenni yuran
deg ukettab-nni. Yenna-yas) Haah...
“Les gammes.. Tisigam...
Tisigam
ttusemmant cɣel amzun akken d ameddakul n timiṭ n tmezɣiɣt.
Ma siweḍ tesmeḥrazeḍ ameddakul-agi, imir-nni daa
keččini ad d-tlaleḍ d amezɣaɣ”
(Yenna-yas:) Bu. IBA, ma d ayagi kan
tura... Aha kan tura... Asent-neqqim akk i tigad-agi. Imiren, mi nsellek
kullec... Imiren, salam aɛlik a Damas ! !...
(Yebda yesdemdum daɣen.
Yettkemmil daɣen yeqqar-d ayen akken yuran deg tekdabt-nni. Yenna-yas:))
ANUṚ... “Tura tisigam-agi, bac
akken ad tent-tlemdeḍ tsigam-agi ilaq, hatan tura dagi Miḥidin
Skendṛani ad ak-d-issefhem mliḥ tura dagi amek i yelaq ad txedmeḍ.
Tamezwarut, lukan ad taɣeḍ
awal-is, Mḥidin Skendṛani la k-iqqar tura dagi istefk ad d-taɣeḍ
APYA… (Ɛmeṛ Yuniṭ YETURNI LAPPAJ. Yenna-yas:) Apya... Apya...
Apyanu ! (Yenna-yas:) n wacu apyanu-agi daɣen ? I wumi apyanu ?
Tahbubuct
akked Fafa neṭqent-d af yiwet tikkelt : Iih ! I wumi apyanu ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : ṛju, ṛju !... Wwaah !... (Yuɣal daɣen
ar utellib-nni. Yuɣal-d ar deffir. Iɛawed-as-d i wayen akken i
d-yuran deg-s. Tamezwarut, lukan ad taɣeḍ awal-is, Mḥidin
Skendṛani la k-yeqqar yestefk ad d-taɣeḍ apya... (T, tik...
Imuqel ma mačči snat tewriqin i yeneṭḍen ta deffir ta,
yenna-yas : Tte ! !... Acut uxessaṛ-agi daɣen ? I wumi apyanu,
i wumi ? Iiiiḥḥuuuh !... (Yettkemmil daɣen
leqraya. Yenna-yas :) ṛju kan ad waliɣ acu d-qqaren akka-agi
dagi... Mkul tisigemt, ilaq ad tt-id-tjewrareḍ DABUṚ s upyanu, d
wamek umbaad APṚI imir-nni, as-id-talseḍ s lɣiḍa. neqṭa
b neqṭa. (yenna-yas :) Aaayaa !... A yyaw tura, ah !...
Acut ssiɛqa-agi ? ṢAFIK ! Iiii !... Aaddi tura s arraw n
leḥram, ah !... Ula d nekk ttewteɣ ula d nekkini ! Nekkini yeṭṭamaan
ṛebbi deg wigad-agi !... Yettak-d ugudu lexṛif !... (Yenna-yas:) Inaa
ddin zzerriɛa-nwen !... (Paf ! Paf ! Paf ! Dɣa icetter
takdubt-nni. Paf ! Yewwet-it ar lqaɛa ! Yezzi ar tmeṭṭut-is,
yenna-yas:) Iiii !... S wayes akka-agi ara sen-d-aɣeɣ apyanu tura
nekkini ? Ahya ṛebbi ! Ahya ṛebbi !... Nekkini, ṭṭef
deg-sen... Am win akkenni yewwi wasif. Lḥayat-iw akk bniɣ-tt af lɣiḍa-agi.
Almi, atan tura... Ilaq tura diɣen asen-d-aɣeɣ apyanu !... D
wagi i wumi qqaren xuṣṣen ttaṭac i ɛecrin !
Tahbubuct
tenna-yas : Aha tura... Diri urfan... Diri urfan a Si Ɛmeṛ... Diri
urfan.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Amek ara teḍru yid-neɣ a Nna Hbubu ?... Amek
ara teḍru yid-neɣ ?... (Yezzi ar tmeṭṭut-is, yenna-yas:)
Iii... wi ara d-ixedmen fell-aɣ tura ?...
Fafa
tenna-yas : Mmptte !... Aha tura; Ur tuqim ara akk akk akur aɣbel i
waya-agi. Dayen tura... Aqli dagi nekkini. D nekkini ara d-ixedmen af wexxam.
Tahbubuct
tenna-yas : Iiii... Acḥal ayagi tura, d tameṭṭut-ik ayagi i
la d-ixeddmen fell-aneɣ. Tura ɣas ad nernu akka-agi ciṭuḥ...Dayen
tura, mačči ḥaǧa.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Yyah ?... Mačči ḥaǧa ?... AA BU
?... ṢAFIK ihimala ṢAFIK d yelli-m i d-ixeddmen fell-i ? ṢAFIK
ihemmala tura nekkini... Ihi, dayen tura nekkini !... Dayen, teḥsebḍ-iyi
d tarkast !... Ii... Ii... Ii... Yenna-yas:
Tewwet
lehwa, tessared-as.
Yewwet webruri, yessa-yas.
Yerna-d wedfel, iɛannec sufell-as !
Anwa i d-yuɣen ṭabla-agi
? Anwa i d-yuɣen ikersiyen-agi ? Anwa i d-yuɣen ameṭraḥ-agi
?... Eh ?... Xuḍi wigi akk d nekkini i ten-id-yuɣen. Eh ?... Amek ?
Ifenǧalen-agi, atnah... Ifenǧalen-agi, a Nna Hbubu... Anwa i d-yuɣen
ifenǧalen-agi ? Xuḍi, d nekkini i ten-id-yuɣen, ifenǧalen-agi
! (Yezzi ar tmeṭṭut-is, yenna-yas:) Ass azekka, atan tura... Ass
azekka, ifenǧalen-agi, ad ṛẓen... Tesɛiḍ isuṛdiyen
s wayes ara d-taɣeḍ wiyaḍ ?
Fafa
nettat tebɣa ad t-TEKKALMI. Tenna-yas : Llan iṣurdiyen a Ḥṭaṭac...
Llan, llan... Aha tura dayen.... Uu... Uu... Uu... Uu...
Ɛmeṛ
Yuniṭ mi s-d-tenna akka-agi tmeṭṭut-is, netta teṭṭar-as
akter yenna-yas : Yyah ? Llan ?
Fafa
tenna-yas : Iih. Llan. Ur tuqim ara akk aɣbel.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yeṭṭef ifenǧalen-nni... Paf !... yewwet-iten ar
lqaɛa; iṛẓa-ten. Yenna-yas : Ayya tura, ah ! Imi llan... suffeɣ-iten-id
ihi tura, imi llan ! (Yuɣal ar lkisan. Yenna-yas:) Lkisan-agi, eh ?... I
lkisan-agi, amer ad ṛẓen ?...
Amek, a Fafa ucabcaq... Tesɛiḍ isuṛdiyen, s wayes ara
d-taɣeḍ lkisan ? Tesɛiḍ isurdiyen, s wayes ara d-taɣeḍ
lkisan nniḍen ?
Fafa
tujjaq : Aaah ! !... Ulac ! Ulac ! !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Amek ulac ?... tura i d-tenniḍ llan !...
Fafa
tenna-yas : Ehoe ! Ehoe !... Ulac, ulac
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Dayen ihi beṛka, yakwent tura ! ALI ! Hup ! Hup
!... Fɣemt-iyi sya-agi !
Fafa
tenna-yas : Cibun ! A lukan ad iyi-tenɣeḍ !... Ma ffɣeɣ-tt
sya-agi !
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ffeɣ !... Neɣ Ee ! Ee ! Ee ! Eeee !
!...
Dɣa Ɛmeṛ Yuniṭ
daɣen yeṭṭef-d tabuqalt, daɣen Paf !... Yewwet-itt ar lqaɛa;
dɣa tabuqalt-nni teddegdeg.
Fafa
tenna-yas : A argaz !... Amek akka-agi tura ? Ad teṛẓeḍ
kullec ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ad ṛẓeɣ kullec !
Fafa
taaggeḍ; tenna-yas : Aaaɛɛ ! ! !... Ihi dɣa ad nwali.
Teṭṭef-d lemri, dɣa ula d
nettat... Paf !... Tewwet lemri-nni ar lqaɛa, teṛẓa-t.
Ɛmeṛ
Yuniṭ itunneḥ, yenna-yas : Iii... Lemri-nni-inu i teṛẓiḍ
akken ?... Inaaal yemma-m dɣa ! Yerna sdat-i !... Iii !... A ṛebbi-inem
! A ṛebbi-inem !... Nniɣ-am ǧǧemt-iyi ad qqimeɣ weḥdiii
! Ǧǧemt-iyi, ad kent-yehdu ṛebbiii ! Tixremt-iyi akin, ǧǧemt-iyiii
!
Tahbubuct akked Fafa dɣa ffɣent.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yeɣleq tawwurt deffir-nsent. Yeqqim-d weḥdes. Yeqqar-as
: Kullec yeddegdeg... kullec yegrurej... Aceqquf ur yeddi d gma-s ! Tte !...
Aaxxaah !... Negra-d deg yiwen isikel... Yenna-yas :
Win
ara yemmten, yella.
Win ara irun, ulac.
Ifen-aɣ
wid yemmuten, ih, ih... Ulleh ar aɣ-ifen d wid yemmuten ! (Ɛmeṛ
Yuniṭ, mi ihedder akka-agi, yettawi yettarra. Yuɣal yeqqim ar ṭabla.
Yenna-yas:) AA WI !... Acḥal uya... Ziɣen ihi akka-agi, ziɣen !
D Fafa i d-ixeddmen fell-i ! Cuuuf !... IPI tura... Iih... Ihi amek akkenni
niqal ihi ?... Tura as-nkemmel kan akka-agi !... (Yelli-d leqjeṛ.
Yenna-yas:) Iih !... Iih... Mačči ḥaǧa, ih !... (Yejbed-d
lkaɣeḍ seg lǧib-is, yesser-it-id af ṭabla. Yenna-yas:)
Iih... Amek ihi ? ( Yuɣal ar leqjeṛ-nni, yewwet afus-is ar leqjeṛ,
yeddem-d ARIBULBIR. Yessers-it-id af ṭabla... Paf ! ! !... Yewwet af ṭabla,
yenna-yas:) Atan ihi bla ṛebbi dɣa ma aawdeɣ-as !...
(Yeddem-d ARIBULBIR-nni, itekka-t i
tewwurt uqerru-is. Yenna-yas:) Hax tura, a Ɛmeṛ Yuniṭ ! Hax
tura ad tesweḍ lqahwa a Ɛmeṛ Yuniṭ ! (Yeqqen allen-is, iṛuḥ
ad ITTIRI IPI... Iii ! ! Deb ! Deb ! Deb !... wis wi d-istebṭuben deg
tewwurt, Ɛmeṛ Yuniṭ dɣa... Tik ! Yeffer ARIBULBIR-nni
deffir weɛrur-is. Yenna-yas:) Wakka ?
Winna d-istebṭuben idhem-d
tawwurt yessebṛaṛeḥ-d tawwurt amzun akken deg wexxam-is i
yella. Yekcem-d, netta, winna qqaren-as Aali Tixriṛ. Winna d-ikecmen !...
Qqaren-as Aali Tixriṛ. Ɛmeṛ Yuniṭ yewhem.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Aa !... Semeḥ-iyi... Ur bniɣ ara ad k-DIṚJIƔ...
Aqlak-id tecceɣleḍ waqila ? Kemmel, kemmel ccɣel-ik... Nekkini,
zemreɣ ad ṛjuɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ehoe. Ulac uɣilif, ulac uɣilif... Annef-as
tura i ccɣel-iw, ur yeɣṣib ara. Eeeee... Yak d lxir kan ?...
Yella wacu teḥwaǧeḍ ?
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Anwa ?... Nekkini ?... Iih, nniɣ-as kan...
Eeee... DABUṚ, smeḥ-iyi kan... Eeee... Anwa-k keččini, ma
mačči d lɛib ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa ? Nekkini ?... Amek i s-qqaren... Iiii... Nekkini
qqaren-iyi Ɛmeṛ Yuniṭ.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : D keččini i Si Ɛmeṛ Yuniṭ,
AA WI ?... SAFIK eee... Eee... D keččini akken i yebɣan ad tenɣeḍ
iman-ik ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa i k-d-innan akka-agi ? Eehoe, a sih... Xaṭini,
a sih ! (Ɛmeṛ Yuniṭ dɣa yexdem-as akka weḥdes weḥdes:)
Hattan, a baba tiyita ! Hattan tin akken Umengellat. Nelḥeq-d ɣur-s.
Tura ad iyi-RRITIN, APṚI as-innin nufa ar ɣur-s leslaḥ. (Ɛmeṛ
Yuniṭ, yuɣal ar wergaz-nni, yenna-yas:) Ttwe ! Ttwe !
Mačči d nekkini. Aḥeq ṛebbi laalamin ma d nekkini !
Aali
Tixriṛ yenna-yas : ṢAFIK mačči d keččini ?...
Mačči d keččini ?... Xuḍi LADRIS, d
LADRIS-agi-inek... (Iwala lkaɣeḍ-nni yersen af ṭabla.
Yenna-yas :) ṛju kan... ( Yeddem-d lkaɣeḍ-nni.
Yenna-yas:) N wacut lkaɣeḍ-agi ?... N wacut lkaɣeḍ-agi
?... (Ɛmeṛ Yuniṭ, netta yekkewkew kan. Aali Tixriṛ yebda
yessenṭaq-d ayen akken yuran deg lkaɣeḍ-nni. Yenna-yas:) Ma...
mmuteɣ... Ula... Wiɣef... Lummeɣ... Sinyi...Ɛmeṛ Yuniṭ.
(Yenna-yas:) ṢAFIK d keččini i d Ɛmeṛ Yuniṭ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih... D nekkini. A wlidi... (Yexdem-as akka weḥdes
weḥdes:) Ar lḥerrac DIRIKT !
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Ii, amek akka-agi ? Ii, amek akka-agi, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ ? ṢABAPA LATIT, NU ? Ii, amek akka-agi ula wiɣef
i tlummeḍ ? Ii, AKWASASIṚ neɣ mulac ?... ma yella ula wiɣef
i tlummeḍ ? UKUNTRIṚ !... Ilaq ad tlummeḍ ! Ilaq ad
ten-id-TEDDINUNṢIḌ akken ma llan.
Tebɣiḍ ad tenɣeḍ
iman-ik ?... Mliḥ, a sidi ! Iih. Wwet, ad k-iɛin ṛebbi. MI
UMWA, nneɣ iman-ik af wayen imaɛnen. Bac akken meqqar... Meqqar
ak-id-ttaddren medden. Iih ! Acu... Cu... Cu... Cu... Cu... Cut uyennat-agi ?
Iih ak-id-nettader. Aṭas ara k-id-yettaddren.
Iih. Ur twalaḍ ara keččini
LIZATILIKTIYAL-neɣ msakit... Amek i teḍṛa yid-sen ? Sikked,
sikked... Llah ibarek... Ur ten-ikeffu ara ujenwi. Maana. Ulac. Yemmut ṣṣut-nsen.
Ayɣer i yemmut ṣṣut-nsen ? Axaṭer ugin ad d-neṭqen.
Ayɣer ugin ad d-neṭqen ? Axaṭer ugin-asen ad d-neṭqen !
TANDIK win yemmuten... As-tekkseḍ
keččini i win yemmuten ur d-ineṭṭeq ara ? Win yemmuten,
netta yezmer ad d-yinni ayen i s-yehwan. Alaxaṭer, deg lweqt-agi i deg
nella, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ, ayen yettxemmim win yeddren... Ḥala
win akken yemmuten akken i yezemren ad t-id-yinni.
Ihi tura nekkini, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ. Aqli usiɣ-d ar ɣur-k aalaxaṭer imi
keččini tura, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ, ittusemma... Iih...
yettusemma keččini tura aqlak-id amzun akken temmuteḍ !
Ihi tura nekkini aqli usiɣ-d ar ɣur-k... Nekkini usiɣ-d DLAPPAṚ
inketwalen. LIZATILIKIYAL.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eh ?... Iih... Mṛeḥba yis-k, a sidi.
Iih. Qqim, qqim tura. Atan ukersi.
Aali
Tixriṛ YENNESTAL af ukersi. Yerra amessaḍ af wayeḍ. Yenna-yas
: Muqel kan tura ihi, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ... Imi keččini
tura aqlak-id TEDDISIDIḌ... Yerna ulleh ar tesɛiḍ d lḥeq.
Ur d-yeqqim ara wemɛic deg tmurt-a. Yerna neẓra... Nezṛa akk
ansi i d-tekka tiyita.
Iih, anef-iyi tura i yiwen akka-agi
am nekkini... Llah ɣaleb... Yiwen akka-agi am nekkini tura, ur zmireɣ
ara ad d-inniɣ kra. Mi yiwen akka-agi am keččini tura, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ... Keččini tura tzemreḍ ad d-inniḍ ayen i
k-yehwan. Axaṭer tura keččini... Ii... Dɣa acu i k-iṛuḥen
tura keččini ? Acu ara tagadeḍ tura keččini ?
Aqlak-id LIBER tura keččini.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa ?... Nekkini ?...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Iih, keččini, ih... ALUṚ tura, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ, tura keččini ilaq ad d-inniḍ kullec. Sdat ṛebbi
w aɛbadu. Fḍeḥ-iten-id !... Fḍeḥ-d akk ṛebbi-nsen,
wigad-agi...Tugi tefrut !... Efk-d ismawen-nsen !
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Amek ismawen ?... N wacu ismawen ?...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Ismawen n wigad-agi... Ii !... Ii !... Ii !... I aɣ-yefkan
i yeɣzeṛ ! Efk-d akk ismawen-nsen !
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Nekkini, wid iyi-fkan i yeɣzeṛ nekkini, d
Mesṭafa Bactaṛzi akked Mḥidin Skendrani iyi-fkan i yeɣzer
nekkini !
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Imken, ih... Axaṭer ula d wigi i d-teqqaṛeḍ
akka-agi ttusemman d idehdazen, ih, ih... ula d wigad-agi ttekkin, ih, ih... MI
mačči ḥala sin-agi kan i yellan. Ulamek ara ad d-terreḍ
kullec af sin medden kan. Ilaq ad ten-id-tḥucceḍ akken ma llan.
Waqila keččini, ar tura ur tezṛiḍ
ara mliḥ mliḥ ayɣer i tebɣiḍ ad tenɣeḍ
iman-ik... ṛju, ṛju... Tura ak-d-sfehmeɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih, ih sefhem-iyi-d, sefhem-iyi-d ihi keččini.
Axaṭer nekkini, ulleh ma zṛiɣ akk anda ttmeḍwayent.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Tura ad ak-d-sfehmeɣ. ṢAFIDIR
keččini tura aqlak-id tebɣiḍ ad TESAKRIFYIḌ iman-ik
i wakkenni... Bac akkenni ad d-tban tidet !
Ihi sellek iman-ik.
Lkaɣeḍ-agi, wagi tura cerreg-it,
wagi. Wagi cerreg-it, wagi. Cerreg-it, aru-d lkaɣeḍ nniḍen.
Aru-d deg-s akk ayen i lezmen. Aru-d ɣef
wiyaḍ yeɣran ! Aru-d akk ayen akka-agi i k-d-nniɣ. Tesliḍ
?... Eh ?... Iih... IPI PUẒI-as LAKISTYU i LGUBIṚNEMA ANǦIRYAN
!... Inni-as Ayɣar, imi yettarra iman-is zunakit yebɣa ad yebnu
tamurt, LGUBIṚNEMA ANǦIRYAN UR YESAWEL ARA I WIDAKYESSNEN,,...
Inni-as ayɣar LGUBIRNEMA ANǦIRYAN, ur yesawel ara i yergazen....
Iih... Inni-as ayɣar LGUBIRNEMA ANǦIRYAN, ur isawel ara i Aali Tixriṛ...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Amek ?... Isem-is ?... Anwa-t wagi i d-tenniḍ
akka-agi ?
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Aali Tixriṛ, ih, ih.... Awi-d ak-t-id-ketbeɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yefka-yas lkaɣeḍ-nni, yenna-yas : Anwa wa-t wagi ?
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Eh ?....
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa wa-t wagi ?
Aali
Tixriṛ yekteb-d isem-is af lkaɣeḍ-nni, ISSULINYI-t, yenna-yas
: Aali Tixriṛ !... D nekkini. Hatan wamek i yettwaktab yisem-iw.
Mi tenniḍ, ih... Llan wiyaḍ...
Aṭas i yellan akka-agi am nekkini.
Akka-agi ihi. Tura keččini
aru-d deg tebrat akk ayen akka-agi i k-d-nniɣ, imiren neɣ iman-ik. Ad
TETTIRIḍ yiwen waabaṛ... Aabaṛ-nni, tezṛiḍ ?...
As-d-slen deg yall tama. Yiwen waabaṛ !... A d-yessaki akk NANǦIRI !
Isem-ik, wa ad t-yeqqar i wa. Medden irkelli, ḥala fell-ak kan iffi ara
ttmeslayen. Ad d-teddu LAFUṬU-inek deg uǧaṛnan... Bac akken,
medden irkelli... Udem-ik, medden irkelli ad t-issinen. Iiiiih, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ziɣen yella waya-agi akk, nekkni mazal-aɣ neṭṭes,
Iii... Amek APṚI ?... APṚI imir-nni, amek APṚI...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : APṚI imir-nni, a mmi... LIZATILIKYAL ANǦIRYAN
irkelli ad d-asen !... akken ad ḥedṛen i tenṭelt-ik.
Iiiieiiih !... Ijeǧǧigen !... Ak-ttawin ɣef tuyat-nsen ara
k-ttawin... Ɣef tuyat-nsen...
Akka-agi, hatah... Muqel. Ak-awin... Ak-d-awin ijeǧǧigen... Iiieiiih
!... Ak-d-awin adrar ijeǧǧigen imi d keččini. Imiren-nni ad
DDIFILIN s yis-k sya-agi ḥalamma d timeqbeṛt.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yaaǧeb-as lḥal, yewwet deg fassen-is, yenna-yas : Inaa
ddin, eec ! ! !...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Nekkini s yiman-iw, nniqal tufiḍ-iyi-d ulleh ar
bɣiɣ ad xedmeɣ akka-agi am keččini. Acu kan ulamek
ara... Aqlaɣ-id ad tettwaliḍ. Axaṭer ma mmuteɣ nekkini...
Wi ara d-yeqqimen ?... (Imuqel acḥal saɛa, yenna-yas) Amek ihi
?... SABA akka-agi ?... Ihi eǧǧ-aɣ-id tabṛat-nni ihi ma yehda-k ṛebbi am wakka-agi i
ak-d-nniɣ. Aru-tt-id qbel keččini, syinna akin ma yella wayen
ixuṣṣen, zemreɣ as-kemmleɣ MIM nekkini. Neɣ ma tebɣiḍ
ak-tt-id-aruɣ nekkini... KUMṢA APṚI keččini ad testenyiḍ kan d
astenyi. Ad testenyiḍ, ad tenɣeḍ iman-ik.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ayɣer ? .... Ehoe... Ak-tt-id-aruɣ nekkini, a
sih.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Aawwa keččini !... Keččini d-izem,
keččini, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ ! Keččini d
siɛqa, keččini ! Keččini d tiṛwas !
Eǧǧ-iyi ad sell-meɣ
fell-ak ! (Isellem fell-as. Yenna-yas:) S yisem inketwalen izdariyen
(yenna-yas) Tezṛiḍ ak-d-inniɣ, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ...
Asmi temmut yemma... Eh !... Yemma-nni taazizt-iw yemma, a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ, welleh ma ttruɣ... Almi tura... Hatan tura... He ! Hee !...
Hee !... Hi !... Hi !... Hiii !... Eeff ! Eeff !...
Dɣa Aali Tixriṛ yeffeɣ
akkenni yesnexfat.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Wigad-agi... Wigad-agi meqqar... ɣas, wigad-agi
!... Wigad-agi zemreɣ ad mmteɣ fell-asen, ulac uɣilif. Syinna
akin imir-nni, a mmi ee eee !... Yerna yenna-d ad DDIFILIN yis-i !... Ijeǧǧigen...
Addiɣ kan ad xedmeɣ am wakka-agi d-yenna wagi. As-ketbeɣ tabṛat-nni.
Ṛju ad d-qellbeɣ lkaɣeḍ.
(yebda yesferfuc anda ara d-yaf lkaɣeḍ. IPI yeqqar-as)
Atan
dɣa bla ṛebbi-nsen !... Ar d-ten-id-DINUṢIƔ akken ma llan
! !... Aha tura, ah !... Haah !... APṚI imir-nni, eee !... Imir-nni, ad
walin ddin n yemmat-sen !... Warraw n leḥram ! D tidet akk yellan, ad
tt-id-inniiɣ !... Kullec ad t-id-inniɣ !... Asen-id-inniɣ !...
Kullec, kullec ad t-id-inniɣ !... Asen-id-inniɣ d tidet-nni akken
yessafagen iqerra !... Iih !... Syin akin imiren, anda-tt yessufeɣ ṛebbi,
ad teffeɣ !... (Netta ƐmeṛYuniṭ kra yesteḥtuḥ
akka-agi, mazal-it kan akken-nni yesferfuc; (yenna-yas:) Tte !... Eexxx ! !...
Amundus-agi uxessar, eee ! !... Tura imi bɣiɣ ad d-inniɣ tidet
ulac lkaɣeḍ !... (iruḥ ad d-illi tawwurt. Yenna-yas:) Ad ffɣeɣ,
ad ṛuḥeɣ ad d-aɣeɣ lkaɣeḍ n tebrat...
Akken iruḥ ad iffeɣ, Fafa
akked tehbubuct sedrebzent-d.
Fafa
tenna-yas : Saniwer ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ad ṛuḥeɣ ad d-aɣeɣ lkaɣeḍ
n tebṛat ! Ad d-inniɣ akk tidet. Deg tebrat. Iiiih. (Yezzi ar
tehbubuct yenna-yas:) Efk-iyi-d aacṛa duṛu, a Nna Hbubu, ad d-aɣeɣ
lkaɣeḍ n tebṛat
Tahbubuct
tenna-yas : Iih. Yirbeḥ, yirbeḥ, a mmi... Ak-tent-id-fkeɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yuɣal ar Fafa. Yenna-yas : IPI tura kemmini... Acu-t
uyennat-agi-inem tura kemmini ? Tuɣaleḍ d tabujlimat !
Tte ! Tte ! Te ! Tte ! Tte ! !... Tesliḍ neɣ
? Tura IFUK ad tessizdgeḍ iman-im, IFUK ad tesleḍ mliḥ. Ii...
La d-ttasen ɣur-i medden ! Yerna, a ṛebbi-inem.... D wigad-agi... akka...
D wigi yeɣran akka... Iiii... Cwiyya n lḥeṭṭa !...
Fafa
tenna-yas : Iih, inni-iyi-d keččini... Nekkini... Nekkini, akka
iyi-d-tenniḍ, ad xedmeɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Qqen timengucin, cucef aqerru-im... ur tettuy ara
bellik argaz-im, isem-is Ɛmeṛ Yuniṭ. Iiih... Ḥader
anda...
Tahbubuct
tesferfuc deg ciwi-s. tesferfuc, tesferfuc... Almi alaf, tufa aacra duṛu-nni.
Tefka-yas-tent i Ɛmeṛ Yuniṭ. Tenna-yas : Ax... Ax, A Si Ɛmeṛ.
Hatentak aacṛa duṛu... Hatentak... Ṛuḥ ad d-taɣeḍ
leḥlawat...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yeṭṭef aacṛa duṛu-nni, yenna-yas : Ṛuḥemt
akin ar tkuzint tura kunemti (Fafa akked tehbubuct ffɣent. Ɛmeṛ
Yuniṭ yeṭṭef azebbuc n lemri-nni... Win akkenni yeṛzen
akkenni. Yebda yesmuqul iman-is ar lemri. Yeqqar-as : D izem, ih !... D izem,
ih !... Iiii... Wac ?
Tahbubuct
tesqaqqec-d seg tewwurt-nni n tkuzint, tenna-yas : A Si Ɛmeṛ ! A Si Ɛmeṛ
!... Aaa... Iḥeqqa ttuɣ ur ak-d-nniɣ ara. Yeḥwaǧ-ik
yiwen n wergaz. Atan sdat n tewwurt i la yettraju.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa ?
Tahbubuct
tenna-yas : Ur t-ssineɣ ara nekkini !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Inni-as ad d-ikcem.
Tahbubuct teffeɣ ar dinna ar
sdat n tewwurt, tessekcem-d win akken-nni yettrajun dinna sdat n tewwurt. Kra n
Bučamer akkenni. Dɣa nettat tejbed iman-is ar deffir.
Bučamer-nni
yenna-yas : Salamu aɛlikum, a gma...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aɛlikum ssalam.
Bučamer-nni
yenna-yas : D keččini iii....
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiih d nekkini.
Bučamer-nni
yenna-yas : D keččini i d Si Ɛmeṛ Yuniṭ ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih, d nekkini. Yak d lxir kan ?
Bučamer-nni
YETTUCI-as LAMAN. Ɛmeṛ Yuniṭ yefka-yas afus-is am wakken s
nnig wul. Bučamer-nni yennna-yas : D lxir... D lxir... Baṛak llahu
fik, a sidi... Axaṭer tura dagi, nekkini d ayetmaten, nekkni d
inselmen... yak keččini d ineslem ?... Lǧihad fi sabil lleh !...
Axaṭer tura dagi lislam yenna-d... Axaṭer lislam kima ngullu...
Tura keččini tebɣiḍ ad tenɣeḍ iman-ik... Ihi
mmet af LISLAM !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Llah yesṭarna !...
Bučamer-nni
yeqqar-as : Lǧihad fi sabil lleh !... Lǧihad fi sabil lleh !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ṛuḥ, ṛuḥ ad isahel ṛebbi
fell-ak !...
Bučamer-nni
netta yeqqar-as kan : Lǧihad fi sabil lleh !... Mmet af lislam.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yettaraḍ ad t-issuffeɣ. Yeqqar-as : Iih, ih, Swaswa
akka-agi i yella lḥal. D awal n lɛali. Ṛuḥ tura ad
isahel ṛebbi fell-ak... (Dɣa yessuffeɣ-it. Yenna-yas) Eexxx !
!... Yaxxi yir zzerriɛa, yexxi ! !...
Tahbubuct
tesqaqqec-d daɣen. Tenna-yas : A Si Ɛmeṛ... Attan tusa-d yiwet
n tmeṭṭut akkenni tebɣa ak-tzeṛ... Iḍudan-is am
yigiṛṛuyen !... Ac akka-agi teḥwaǧ aɛni ɣur-k,
a Si Ɛmeṛ ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eh ?... Acu d-tenniḍ ?
Tahbubuct
tenna-yas i tmeṭṭut-nni : kcem-d, a yelli, kcem-d. atah... D wagi i
d Si Ɛmeṛ Yuniṭ, tura ma tebɣiḍ ad t-tezṛeḍ.
Tilelli
n tmeṭṭut tekcem-d. tenna-yas : Naɣ d keččini i d Si
Ɛmeṛ Yuniṭ ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eh ?... Iih... D nekkini, ih... Acu... cu... Acu
tebɣiḍ aɛni kemmini ?...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Iiiih... Si Ɛmeṛ Yuniṭ !...
A lxiṛ imi k-id-ufiɣ !... Ahya a Si Ɛmeṛ Yuniṭ...
Ɣur-k, haa !... Ur ttak ara awal i wigad-agi !... Aali Tixriṛ akked
Bučamer-agi... Wagi yeffɣen akka !... ssneɣ-ten i sin yid-sen...
Yiwen ṛebbi-nsen i sin yid-sen.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eh ?... Yyaah ?... Iih, ih...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Iih. Axaṭer ih... Ayɣer ihi ur ttṛuḥun
ara ad nɣen iman-nsen ihi ula d nutni ? Akka-agi am keččini !
Iih, dɣa ihi imi ttarran iman-nsen d indazen ! Neɣ tura diɣen
!... Ḥalamma ṛuḥen-d ar ɣur-k keččini ?... ur
asen-ttak ara awal ! Ɣur-k ak-kelxen ! Ad ṛuḥen ad ẓemṛen
!
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Waqila ih, ih... Am wakka-agi d-tenniḍ, ih... Ad
am-yaafu ṛebbi, ih. Ad ṛuḥen ad ksen tizit !...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Ihi xdem kan am wakka-agi ara k-d-inniɣ
tura nekkini. Mmet axiṛ fell-anteɣ, nekkenti s tlawin. LALIBIRTI D
LAFFAM ! Mmet af LALIBIRTI D LAFFAM akken ad yimɣuṛ ccan-ik !...
Iih. Ad twaliḍ imir-nni isem-ik anda ara yaweḍ. Ḥala af
LALIBIRTI D LAFFAM i ffi yecbeḥ ad temteḍ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Yyaah ?...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Iiiih !... Ad ak-nesseɣriṛet...
Lukan ad temteḍ fell-anteɣ !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiieiiih !... Syin akin APṚI imir-nni mi nɣiɣ
iman-iw, syin akin kunemti imir-nni, ad TEDDIFILIMT yis-i sya-agi alamma d
timeqbeṛt !... Ad iyi-d-tawimt ijeǧǧigen !...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Iiiih !... Ijeǧǧigen !... Tiɣratin
!... Kullec, kullec ad yili. Atan ihi tezṛiḍ kullec. Din din tfehmeḍ
kullec. Aaaa... Keččini, twaareḍ, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa ?... Nekkini i yewaaren ? Ay asmi akken !...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Ihi tqebleḍ ?... Dayen ?... Tqebleḍ
ayen akka-agi i k-d-nniɣ akka-agi ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : A yexti tura...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Ihi tura, lḥu-n ihi tura ak-awiɣ
ad tedduḍ ar nejmaa. Bac akkenni dɣa ak-d-naru tabrat-nni.
Ak-tt-id-naru dinna deg unejmaa. Bac akkenni ad d-tinniḍ deg tebrat-nni
bellik temmuteḍ fell-anteɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Tabrat-nni... Iiih, lḥu-n.
Paf ! Attan daɣen Fafa-nni
tekcem-d. Tewwi-d tabasant n waman, ṣṣabun akked taseṛbit.
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas i Ɛmeṛ Yuniṭ : Yya-n !
Aha lḥu-n, ah ! Akken ad neǧǧ tameṭṭut-agi dɣa
akken ad d-tessired tiɣerɣert.
Fafa
tenna-yas : Ehoe... Mačči d tiɣerɣert ara d-ssirdeɣ.
Nekkini, wwiɣ-d aman-agi i wakken ad ssirdeɣ aqerru-iw...
Tilelli
n tmeṭṭut tenna-yas : Nekkini a yexti, nekkini mačči d
kemmini i d-lhiɣ. (Tuɣal ar Ɛmeṛ Yuniṭ, tenna-yas:)
A Si Ɛmeṛ Yuniṭ... Acu-ak-tt aɛni tmeṭṭut-agi
?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eh ?... Anta ?... Tinna ?... (Nettat. Fafa daɣen
tuɣal DIJA ar dinna ar tkuzint. Ɛmeṛ Yuniṭ yenna-yas:)
Aaa... Anef-as i tinna, a yexti... Tinna d LAFFAM D MMINAJ.
Tahbubuct
tegger-d iman-is daɣen ula d nettat. Tewwi-d Timesleḥt akked lmesḥa-nni
s wayes ttennḍen iḍumman. Tenna-yas i tlelli n tmeṭṭut
: Aɛni tebɣiḍ ad tṛuḥeḍ ?... Tura, rnu kan ciṭuḥ
a yelli... Ad tesweḍ ciṭuḥ n latay. Atan rriɣ ad d-ḥmun.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yexdem-as akka weḥdes weḥdes : Am-d-yefk ṛebbi
ayen ara kem-ikksen !... (yenna-yas:) Aaa... A Nna Hbubu !... Ɣur-m ihi, ṣaḥḥit,
nneḍ-d taxxamt-agi. Nekkini, ad ṛuḥeɣ nekk akked tmeṭṭut-agi
akken ad as-aruɣ tabrat.
Tahbubuct
tenna-yas : Qqimet ad teswem latay !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Henni-aɣ, aah ! !... (Yuɣal ar LALIBIRTI D
LAFFAM-nni, yenna-yas:) Tagi, d yemma-s n LAFFAM D MMINAJ-agi-neɣ ALUṚ
tettṛuḥu-d akka-agi tura nettat akked yelli-s... Tettaawan yelli-s.
(Yenna-yas:) Iih !... Yya-n ihi, d abrid.
Ɛmeṛ Yuniṭ akked
tinna, ffɣen. Tahbubuct tuɣal af wudem, tebda tettnadi taqaat.
Fertec, fertec... Yuɣal tegger aqerru-is seddaw ṭabla, tesfertuṭc
dinna.
Aammi Niṭa yekcem-d. Imuqel
akka, imuqel akka... Iwala, ulac wi yellan. Yesla i waman sebleḍlucen
dinna deg tkuzint. Iṛuḥ xmet xmet almi d tawwurt-nni n tkuzint,
yebda yesqiqqic seg tuṭuc-nni anda akken i tkeččem tsarut.
Tahbubuct
tessuffeɣ-d taqerruct-is seddaw ṭabla. Tenna-yas : Annaɣ a
Aammi Niṭa a mmi... D lɛib fell-ak a Aammi Niṭa, a mmi, ad
tesqiqqiceḍ akkenni. Tameṭṭut, attan la tecucuf aqerru-is neɣ
ma yebɣa ṛebbi, attan la teccucuf irkelli... Keččini, ad
tesqiqqiceḍ akkenni ɣur-s, Niɣ ? Seblaa a lqaa,
ečč a times !...
Aammi
Niṭa yenna-yas : Aawwah !... Ulac lɛib, ulac lɛib, a Nna
Hbubu... Nekkini, ulac lɛib ma sqaqqceɣ, axaṭer nekkini d AMEṚKSIST.
Nekkini tura, kecmeɣ deg lḥizeb UPARTI.
Tahbubuct
tenna-yas : Ak-id-waǧhent !... Yyaah ? Ihi ziɣen keččini d
imirxis !... Ihi ziɣen keččini, ur tettwaliḍ ara ayen
ttwalin akk medden !... Aammi Niṭa yenna-yas : Eehoe... Nekkini,
mačči ṢAFIDIR ur ttwaliɣ ara ayen ttwalin akk medden... ṢAFIDIR,
nekkini, ayen ttwalin akk medden, nekkini ṢAFIDIR ttwaliɣ-t meqlubi.
Tahbubuct
tenna-yas : Ad tefreḥ yemma-k !...
Aammi
Niṭa yenna-yas : Welleh !... a Nna Hbubu... Atan tura... Acḥal d
abrid am wakka-agi tura... Iih... Am wakka-agi tura, ad waliɣ yiwet n temɣert...
Eee... Taaǧeb-iyi... Eee... Yalalal... Dɣa imir imir ad iyi-twaliḍ
kecmeɣ Bushel. Dɣa alamma ciṭuḥ kan akka dɣa... Paf
!... Dɣa ad d-mmektiɣ ! As-inniɣ iḥeqqa yak nekkini d AMAṚEKSIST...
Dɣa mi d-mmekteɣ kan akka-agi, dɣa dayen... Ad d-iɣil
calwaw af wallen-iw dɣa imiren dayen. Imiren, lukan ɣas ad iyi-d-tawiḍ
ma yehwa-am cabba Zulixa, ulleh ma tewqaa-iyi-d lmaana deg-s.
Tahbubuct
tenna-yas : Annaɣ a mmi... Aṭas i taatteb fell-ak yemma-k meskint.
Aammi
Niṭa yenna-yas : Dayen, dayen... Kemmini, ur tessawaḍeḍ ara
ar tigad-agi. Ṛju tura am-d-sfehmeɣ... Daa Kemmini tura... Win
yellan d AMEṚKSIST... AMṚEKSIST, netta am wakka-agi i am-d-nniɣ...
ṛju tura ad kem-in-muqleɣ tura kemmini, a Nna Hbubu...
Tahbubuct
tenna-yas : Aaa nnbi sseṛ-aɣ !... Ṛuḥ a mmi, tixxeṛ-iyi
akin fell-i !...
Faf
tekcem-d. Tewwi-d taseṛbiṭ, tseffeḍ aqerru-is. Tenna-yas :
Aaeaah ?... Acu kem-yuɣen ?... Acu kem-yuɣen, a yih ?
Tahbubuct
tenna-yas : Yyaɣ, yyaɣ ad twaliḍ dadda-m Aammi Niṭa ur
tezṛiḍ ara kemmini acu iyi-d-inna ?... La m-yeqqar yuɣal d
imirxis !...
Fafa
tenna-yas : Amek ? Amek ? Dacu i yuɣal ?...
Aammi
Niṭa yenna-yas : Aaa... D AMAṚEKSIST... i s-nniɣ... Nettat
tefhem d imeṛxis. Alxiṛ a Nna Faṭi.
Fafa
tenna-yas : Iiii... Imiren tura keččini, acu i k-id-yewwin ar dagi ɣur-neɣ.
Aammi
Niṭa yenna-yas : A yexti af LADRIS-agi n dagi...
Fafa
tenna-yas : Amek LADRIS ?... n wacu LADRIS ?
Aammi
Niṭa yenna-yas : Iih Axaṭer aqli tura kecmeɣ deg lḥizeb
UPAṚTI. LADRIS n lǧar-agi-nwen. I wakken ad xedmeɣ fell-as AṚAPUṚ.
Fafa
tenna-yas : Yyah ?... Tekcemeḍ deg lḥizeb UPAṚTI ?... Ihi dɣa
kulci mebṛuk.
Aammi
Niṭa yenna-yas : Aaa... Mazal-ik !...
Fafa
tenna-yas : S lehna-k... Ihi. Abrid-agi ak-d-nawi tameṭṭut.
Aammi
Niṭa yenna-yas : Ula d nekkini tura faqeɣ.
Fafa
tenna-yas : Iih. Imi tkecmeḍ deg lḥizeb UPAṚTI tura tin i
k-yehwan ak-tt-id-nawi. Ak-tt-id-nawi deg lehna... Inni-aɣ-id kan tura
keččini anta i tebɣiḍ. Efk-aɣ-id LADRIS-is...
Aammi
Niṭa yenna-yas : Iiii... D win i m-d-qqareɣ !... Ula d nekkini, tufiḍ-iyi-d
dɣa d LADRIS-nni i ɣef ttnadiɣ.
Fafa
tenna-yas : Wi tt-ilan ihi ?...
Aammi
Niṭa yenna-yas : Fiḥel ma nniɣ-am-id. Tezṛiḍ wi
tt-ilan.
Fafa
tenna-yas : Isem-is ?...
Aammi
Niṭa yenna-yas : Isem-is ? ... Isem-is Si Ṛezqi !
Tahbubuct
tenna-yas : D laali Mḥend ɣas aɣ-it ! Nniɣ-ak a mmi,
keččini textxeḍ !
Aammi
Niṭa yenna-yas : Texdeɣ, ih ! Texdeɣ, ih !... Axaṭer
kemmini ur tezṛiḍ ara, a Nna Hbubu... D wigad-agi i yefkan tamurt i
yeɣzeṛ ! Nekkini mi t-walaɣ ad iyi-iwet lǧenn !
Tahbubuct
tenna-yas : Ayɣer imiren ? Aoeaah ? Acu s-d-tessukseḍ ?
Fafa
tenna-yas : Iih... ulac wi s-d-issukksen. Yehwa-ak kan tettafgeḍ.
Aammi
Niṭa yenna-yas : Ixeddem MAṚCINWAṚ, ih. Hatan ihi tura imi
tebɣiḍ ad tezṛeḍ acu i s-d-ssukkseɣ. Iih... Acu tebɣiḍ
am-t-id-rnuɣ tura sennig waya-agi ? Yerna yugi ad issers lqahwa, dinna deg
lqahwa-nni-ines. YESSERBAY kan lbirra. Ma d lqahwa, yeznuzuy-itt MAṚCINWAṚ
!...
Fafa
tenna-yas : Iiiih !... Keččini ziɣen mazal-ik deg tigad-agi !
?... Irgazen ttakren imelyanen, tteffren-ten deg LASWIS, keččini,
mazal-ik, deg tigad-agi !...
Aammi
Niṭa yenna-yas : Eee !... A t-ssiwḍeɣ !
Tahbubuct tenna-yas : A mmi, tamurt-agi i deg
i nella akka-agi ihi, tagi qqaren-as tamurt n rfed werref, sers werref...
Mačči d yiwen ad t-tessiwdeḍ.
Aammi
Niṭa yenna-yas : Iih, ih... Kemmini tura, A Nna Hbubu... Tura kemmini, ad
am-ibarek ṛebbi...
Tahbubuct
tenna-yas : Afus, ur tewaaḍ ara ad tɣeẓẓeḍ,
suden-it. Baad-ik, a mmi... Neɣ mulac ddnub i yir-k.
Si Ṛezqi akked Sekkura Tatuy
atnan dɣa leḥqen-d.
Fafa
tenna-yas : Tewweḍ-d dɣa swaswa kan, a Si Ṛezqi. Atan tura ɣur-k
Aammi Niṭa. Aaaddi ad ttemmeslayeḍ kečč akk yides.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Acu akka, a Aammi Niṭa ?
Aammi
Niṭa yenna-yas : A wlidi, a Si Ṛezqi, nɣan-aɣ lxubat Amluq n
tura, efk-asen tṛafik akked tissit akked tlawin, ǧǧan-ak
kullec.
Si Ṛezqi
yenna-yas ulleh a lukan am nekkini, a win ara ṭṭfeɣ ar d
at-FIZIYIƔ.
Aammi
Niṭa yenna-yas : ula d nekkini, tufiḍ-iyi-d akka-agi i s-qqareɣ,
ih, ih... Alih... Ihi ǧǧiɣ-awen lehna
Dɣa yeffeɣ.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iih. Ṛuḥ d wayeḍ.
Fafa
tenna-yas : Ahya a Si Ṛezqi ! Ahya a Si Ṛezqi !... Acu k-yewwin
as-tinniḍ akka-agi ? A tiferɣi-k ! Ur tezṛiḍ ara
keččini wi d-ilha aɛni netta mi d-iqqar akka-agi ?
Si Ṛezqi
yenna-yas : Iii.... Anda wi zṛiɣ nekkini ? Amek ?... Wi d-ilha aɛni
netta tura imi iyi-d-iqqar akka-agi ?
Fafa
tenna-yas : D keččini i d-ilha, a nnqeḍ-ik !...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Amek d nekkini ?... D nekkini ? I d-ilha ?...
Sekkura
Tatuy tenna-yas : D keččini i d-ilha, ih !... Tura, inni-d kan tidet;
Tura meqqar, ur tteffer ara... Anta-tt tecmat-agi i kečč d wukud i
k-id-iẓṛa diɣen ?
Si Ṛezqi
yenna-yas : Nekk d wukud iyi-d-iẓṛa ? Izṛa-yi-d nekk akk
yidem ! Hatah !...
Tahbubuct
tenna-yas : D kemmini, ih... Anta nniḍen ihi ?... Ulac tayeḍnin.
Fafa
tenna-yas : La yettgalla deg-wen. Naaya nettḥawat-it nekk akked yemma.
Nenna-yas henni iman-ik. Netta yugi.
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ahya a sbaa ssaaqa !... Wagi aa... aa... aa... aaɣ-izemmeṛ
ma ikemmel-itt akka-agi ! Ṛuḥemt ihi ɣur-s kunemti. Innemt-as
ak-ihdu ṛebbi... Innemt-as aqlaɣ seddaw uḍaṛ-ik !...
Ahamt ! Ahamt... Azzlemt akken ad t-teqḍamt.
Fafa akked tehbubuct ffɣent am
teṛsaṣin. Si Ṛezqi akked Sekkura Tatuy nnejmaan s axxam-nsen.
Ciṭuḥ akka, ata yekcem-d yiwen akkenni; qqaren-as Biduc. Netta wagi
d abucri. Yexdem-as akka:
Abucri-nni
yenna-yas : Dagi, ih... ṛju kan tura ad waliɣ... Maana, ata waqila
ulac wi yellan.
Yekcem-d wayeḍ... Qqaren-as
Sliman Dulin. Netta wagi d LAṚTIST, SITADIR d anazuṛ am wakken i
s-qqaren widak-nni i heddṛen s ṭanga d twinas.
Sliman
Dulin yenna-yas : Eee... D keččini i d Ɛmeṛ Yuniṭ
?...
I webucri-nni i wumi yenna akka-agi.
Abucri-nni
yenna-yas : Tte, tte... Ehoe. Ula d nekk, d winna ayagi i la ttṛajuɣ.
Sliman
Dulin imuqel ar tewwurt, yenna-yas : Aaa... Atan, atan anda d-yelḥeq.
Yekcem-d yiwen akkenni nniḍen
diɣen. D amɣaṛ ciṭuḥ... Qqaren-as lḥaǧ
Meqran. Damṛabeḍ Ifeṛḥunen.
Amṛabeḍ-nni
yekcem-d kan dɣa yenṭeq ar Sliman Dulin. Yenna-yas : Eee... Smeḥ-iyi
kan... Si Ɛmeṛ Yuniṭ... D keččini...
Sliman
Dulin yenna-yas : Tte, tte... Ehoe, a sih.
Amṛabeḍ-nni
yuɣal ar Ubucri-nni, yenna-yas : ṢAFIK ihi d keččini...
Abucri-nni
yenna-yas : Tte, ehoe. Mačči d nekkini.
Yerna-d yekcem-d Aali Tixriṛ.
Win akkenni i d-yusan nniqal d amezwaru yeẓra Ɛmeṛ Yuniṭ.
Aali Tixriṛ-nni ih, Yuɣal-d diɣen. Ula d netta yuɣal-d.
Amṛabeḍ-nni
yenna-yas : Imken waqila d netta. (Innegrurem ɣer winna d-ikecmen,
yenna-yas:) Eeee... Smeḥ-iyi kan deg laanaya-k... Ɛmeṛ Yuniṭ,
eee.... D keččini ?...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Aaawwah !...
Si Ṛezqi yerna-d iman-is diɣen
ula d netta. Dɣa widak-nni akk mǧuǧin ɣur-s.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Aah !... Si Ṛezqi !...
Abucri-nni
yenna-yas : Ahya a Si Ṛezqi !... Deg ṣṣbeḥ la
ttnadiɣ fell-ak...
Tesderbez-d yiwet akkenni daɣen
isem-is Ɣaysa.
Ɣaysa
dɣa akken kan i tḍal af Si Ṛezqi dɣa tessuṭi
fell-as. Tenna-yas : Haa !... Dayen tura !... Ṭṭfeɣ-k, a Si Ṛezqi
! Tura ula d nekkini, ur ak-tserriḥeɣ ara Ad iyi-d-TEṚṚAMBUṚSIḌ
mitin alef-nni-inu tura kan TUDESWIT ! !
Si Ṛezqi
yenna-yas : ṛju tura kemmini !... Ur heddeṛ ara akka-agi sdat
medden, ah !...
Ɣaysa
tenna-s : Yyah ? Ur heddṛeɣ ara ? Yyah ? Yenna-s yexdem laɛǧeb
yerna yeḥǧeb !... Tṛuḥeḍ-d ar ɣur-i, TEBBAṚATINIḌ-iyi
s ujewwaq-agi n Ɛmeṛ Yuniṭ-agi-inek !... Tura maḍi tebɣiḍ
ad iyi-tekkseḍ ur heddreɣ ara !... Iih ! Yerna fkiɣ-ak-id
idrimen... Kullec... Mitin alef i ak-d-fkiɣ. Iih !... I yedrimen-agi, i
wumi i k-ten-id-fkiɣ aɛni nekkini ?
Si Ṛezqi
yenna-yas : A yexti, sseṛ-aɣ, ah !.
Ɣaysa
tenna-yas : Nniɣ-ak nekkini, idrimen-agi nekkini fkiɣ-ak-ten-id i
wakken ad immet fell-i nekkini ! Mačči i wakken ad immet af LALIBIRTI
D LAFFAM ! Yerna tettzuxxuḍ-iyi u kullec... Almi tura, atan tura ziɣen
d taqejjunt-nni n LALIBIRTI D LAFFAM i wumi d-iṣaḥ !
Si Ṛezqi
yenna-yas : Anda akka ?... Anda akka ?...
Sliman
Dulin yenna-yas : ṛju !... Dagi ihi ula d nekkini, ṛju ihi, a Si Ṛezqi
! Acu-tt akka-agi tura diɣen LALIBIRTI D LAFFAM-agi tura diɣen i aɣ-d-teskecmeḍ
akka-agi tura diɣen ? Xuḍi, iweḥḥa-iyi ṛebbi
nefra-tt nekk akk yidek !...
Amṛabeḍ-nni
yenna-yas : Amek akka-agi, a Si Ṛezqi ? Amek akka-agi ?
Amek ? D tidet dɣa ? Tzuxxeḍ-asen ? Acu-t
ssuq-agi-inek, a Si Ṛezqi ? Nekkini ɣilleɣ nemsefham nekk
akk yidek, a sidi !... BIṚSIƔ-ak-id aaṛbun !
Si Ṛezqi
yenna-yas : A wlidi tura ṣelli af nnbi, a ken-ihdu ṛebbi !...
Dagi SITADIR tura dagi, kull yiwen d zzheṛ-is, kull yiwen ad iṭiwel
ayen umi yezmer syin akin imiren, kull yiwen d zzheṛ-is. Am wakka-agi i
wen-d-nniɣ, tura Ɛmeṛ Yuniṭ-agi. Tura kunwi ṭawlem
fell-as... A win i wumi d-iṣaḥ, d win, a sidi !... Iiu. Tura,
argaz... Ad t-irḥem ṛebbi, netta atan werɛad yemmut. Werɛad
yemmut. MI ALUṚ. Men ɛend ṛebbi... Tibṛatin... Atan tura
s icekkaṛen aya-agi i la d-ttawḍent tebṛatin. Mkull yiwen la
s-d-iqqar ilaq-ak ad temmteḍ fell-i yerna, mačči ḥala
kunwi i yexellṣen. Llan MIM agad i d-iceggaan LMANDAT. Aṛjaw,
awen-d-ssekneɣ tibṛatin, aṛjaw... (Yewwet ar lǧib,
yessuffeɣ-d aḥemmaẓ n tebṛatin. Yebda zaamatik la
tent-id-ifetti yiwet, yeqqar-as:) Haatan tura... Wagi la s-d-yeqqar, mmmet af
LAPALISTIN wagi la s-d-iqqar mmet af LAFRIK DISID. Wagi la s-d-iqqar mmet af
BULIZARYU. Wagi la s-d-yeqqar mmet af YIMAZIREN... IKSITIRA... IKSITIRA... Aṭas
i yellan. Tura nekkini, tettalasem, argaz-agi tura nekkini, as-ssiwḍeɣ
tibratin-agi-nwen alamma d afus-is. Tettalasem, akken ma tellam dagi, as-inniɣ
mkull yiwen deg-wen dacu yebɣa. Netta imir-nni, d netta ara ifernen. Win i
s-ihwan i netta ad immet fell-as. Nekkini tura, d aya-agi kan i zemreɣ
awen-id-inniɣ tura nekkini. Iih.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : A win i s-yehwan, ifren-it DIJA... Dayen !... Nemẓer
DIJA nekk akk yides sgellina... Ad immet af YIMEKTAWEN; SITADIR af
LIZAKTILIKTIYAL. Nemzeṛ DIJA !... Dayen. Tewwet lehwa, tekkaw tmurt !
Si Ṛezqi
yenna-yas : Aaa !... Cfu-k-id mačči akka-agi i xeddmen yergazen, a
MESYU Aali Tixriṛ !... NUṚMALMA, argaz-agi ma yella wacu teḥwaǧeḍ
ar ɣur-s, NURMALMA ilaq ad iyi-d-tinniḍ i nekkini. Acu
kečč, am yikelyanen-agi yellan da !...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Aff-asen-id wayeḍ !... i yekelyanen-agi-inek !...
Ur uqin ara agad i yellan ad nnɣen iman-nsen. Iih. Ad sebṛen ciṭuḥ
!...
Si Ṛezqi
yenna-yas : Ula d keččini tzemreḍ ad tsebreḍ...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Nekkni nesbeṛ, nesbeṛ... Almi tura... Tura
dayen !... Tewweḍ tgursa s aḥdid.
Abucri-nni
yenna-yas : I IKUMIṚSIYEN ? Dacu tettiɣilleḍ aɛni
keččin ? Ula d nekkni s IKUMIṚSIYEN... Ula d nekkni tewweḍ-aɣ
tifidi s iɣes.
Amṛabeḍ-nni
yenna-yas : I la illeh ill lleh, muḥammed ṛasul lleh, ihi wi ara
t-irefden tura ?
Sliman
Dulin yenna-yas : I yenuzaṛ... Inuzaṛ... Ula yiwen deg-wen dagi
mačči yuḍen-asen aɣbel i yenuzaṛ.
Abucri-nni yenna-yas : Inuzaṛ... Inuzaṛ...
DABUṚ, dacu i d-inuzaṛ ?... Nekkini, anaǧin akk i s-sliɣ
i wawal-agi.
Sliman
Dulin yenna-yas : Inuzaṛ, SAFIDIR LIZAṚTIST. S tmazirt.
Abucri-nni
yenna-yas : LIZARTIST ? SAFIDIR ifennanen-agi ?... wigi yettɣennin akka
?... Iiieiiih !... A deg lwaqt-agi degi d-neggra, AKUMIṚSI yesnuzzuṛ akteṛ unazuṛ !...
Assa n wussan, bac akken ad tiliḍ d AKUMIṚSI...
Sliman
Dulin yenna-yas : Kunwi, kullec terram-t d LKUMIṚS !... Ar ɣur-wen
tura kunwi ula d tuzzṛa terram-tt d LKUMIṚS !... tḥesbem anaẓuṛ
cɣel amzun akken d tikemmict ibawen. Win i d-iɛeddan ad t-izziǧew !... Ṣaḥḥa
ya ṛebbi !... ṣaḥḥa ya ṛebbi !...
Amṛabeḍ-nni
yenna-yas : Nekkini nniɣ-awen IFUK lmut-agi n wergaz-agi ara yemmten
akka-agi, IFUK lmut-agi-ines, aman-is ad d-rnun ar tsirt n wawal n Sidi ṛebbi
Sebḥanu !...
Abucri-nni
yenna-yas : Acciwen ! Nekkini la k-qqareɣ d nekkini s IKUMIṚSIYEN-agi...
D nekkni i d imezwura !... Fell-aneɣ iffi i yelaq ad immet !
Sliman
Dulin yenna-yas : Ttwe ! TTwe ! Ttwe ! Ttwe ! Ttwe ! Ttwe !... D inuzaṛ i
d imezwura. Axaṭer, d nekkni akk i d imezwura ar tiyta. Fell-aneɣ
iffi i yelaq ad immet, mačči, Fell-awen !
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Ayɣer akka-agi imiren fell-awen iffi i yelaq ad
immet ? Ayɣer ur ittmettat ara fell-aneɣ nekkni ay axir ?
Sliman
Dulin yenna-yas : Axaṭer menttif ad immet fell-aneɣ nekkni wala ad
immet fell-awen kunwi.
Abucri-nni
yenna-yas : Ehoe. Ihi menttif ad immet ihi fell-aneɣ nekkni ay axiṛ
wala ad immet fell-awen kunwi.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Ayɣer akka-agi tura kull yiwen yeqqar kan ay
allen-iw ? Ayɣer ur yeqqar ḥedd Ay allen-neɣ ? Ay atmaten !...
Ay atmaten !... Yak ṛebbi-neɣ akk yiwen. Yyaw ad neččet
kan am watmaten. Seg yiwen uḍebsi. Ur nettnaɣet ara n wayager-aneɣ...
Ɣaysa
tenna-yas : Waah !.... Ad nefṛeq tamelalt i yat Bgayet !... Nekkni aqlaɣ
deg Sbaaṭac yid-neɣ, eee !... Acu ara aɣ-d-texdem lmut n yiwen
laabd ? Ma yemmut fell-aneɣ yiwen laabd weḥdes, drus. Ula aɣ-d-texdem
lmut n yiwen n laabd.
Sliman
Dulin yenna-yas : Ulamma a wladi, tura dagi skikuṭ... Mačči d
win ara yemmten. Axaṭer skikuṭ tura dagi, d ciṭuḥ
uyennat-nni amectiṭuḥ... Skikuṭ tura dagi d ayennat-nni ara
d-igrin deffir-s.
Abucri-nni
yenna-yas : Ticki temmuteḍ, temmuteḍ !... D acciwen ara d-igrin
deffir-k, ula d keččini diɣen !
Sliman
Dulin yenna-yas : Ad d-igri deffir-s, ih !... Ad d-igri deffir-s citiṭuḥ
n uyennat-nni...
Abucri-nni
yenna-yas : acu ara d-igrin deffir-s ?
Sliman
Dulin yenna-yas : Ad d-igri twekka ! Awekkiw-nni am wakken tezṛam.
Awekkiw-nni, netta ur yeggan ara. Mi yeɣli yiwen dɣa netta ad irfed
leslaḥ.
Abucri-nni
yenna-yas : Atan tura keččini... Ulac akk ayen iff ara aɣ-d-tawiḍ
alamma tewwiḍ-aɣ-id af uwekkiw !...
Sliman
Dulin yenna-yas : Ad ibdu DABUṚ deg wayen leqqaqen. Ad d-ittkerric ciṭuḥ
ciṭuḥ, ciṭuḥ ciṭuḥ... Iiii... Dɣa PAṚAZAṚ...
Ur tessinem ara yiwen akkenni qqaren-as Patuni ?
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Anwa Patuni-agi diɣen ?...
Sliman
Dulin yenna-yas : Eh ?... D yiwen kan akkenni... Qqaren-as Patuni... Yiwen
uqcic deg-s !... D ayen kan !... Meskin... Yezga yettnewwa, meskin. Netta… Ula
d netta yezmer ad tt-isellek lḥaǧa n uyennat-agi... Uwekkiw-agi... I
uyennat ?... Iḥeqqa dɣa, tezṛam amek i yessefṛuṛux
uwekkiw-agi iffi d-nheddeṛ akka-agi ?...
Mazal ur ifukk ara ameslay, yekcem-d
Ɛmeṛ Yuniṭ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aah !... Ar ɣur-i i d-tusam akka ?
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Imdanen-agi d timesliwt i yeslan yis-k, a Si Ɛmeṛ...
Daa keččini, ihi mala, bɣan akk ad d-ṛuḥen ar ɣur-k.
I wakken meqqar d udem-ik ad t-zṛen.
Abucri-nni
yenna-yas : Tura tiṛwiḥin-neɣ, atentan ger ifassen-ik !
Amṛabeḍ-nni
yenna-yas : Win ara yemmten akka-agi, d ccahid... Ar lǧennet qsada.
Sliman
Dulin yenna-yas : Keččini, tɣelbeḍ Umerri.
Ɣaysa
tenna-yas : Qlilit yergazen akka-agi am keččini, a Si Ɛmeṛ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aahwuuh... Am nekkni am medden, a yexti.
Ɣaysa
tenna-yas : Eehoe, keččini tifeḍ medden.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Amek ihi, a Si Ɛmeṛ ?... Ihi... Amek
akkenni... Ayennat-nni-neɣ ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Mazal... Ar tura, aqli mazal ur tt-friɣ ara nekk
akked ṛṛay-iw.
Ɣaysa
tenna-yas : Yelha wul... Lukan i d-grin aṭas n yergazen akka-agi am
keččini deg NANǦIRI !...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : I ma ndegger kullec ar azekka ?... Azekka... Akka-agi lewhi n ttnaṣfa
n wass ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ad ndegger kullec ar azekka i tebɣiḍ ?...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Iih. As-nanef neɣ mulac ar azekka menttif
as-nanef ar azekka.
Amṛabeḍ-nni
yenna-yas : Iih. Dɣa ulleh ma tḍelmeḍ. Akka-agi dɣa sya ar
azekka, ad nheggit akk iman-neɣ akka-agi dɣa, ad d-nheggit akk ayen i
lezmen, sya ar azekka.
Abucri-nni
yenna-yas : Iih. Ilaq ad nessuffeɣ lwaada. Tesliḍ, a Si Ɛmeṛ
?... Nekkni, atan ak-nessuffeɣ lwaada.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Awen-ibarek ṛebbi... Awen-ibarek ṛebbi
akken ma tellam.
Sliman
Dulin yenna-yas : Ak-nexdem tameɣra. Ur tagad ara !
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aken-iɛuz ṛebbi... Awen-ibarek ṛebbi
irkel akken ma tellam.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Ad nemlilet azekka akka leǧwahet n laacṛa
ihi ṢABA ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Azekka af laacṛa ?...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Azekka af laacṛa, ad d-nemlilet akk ar dinna ar
Si Ṛezqi. Ar lqahwa-nni n Si Ṛezqi.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ar Si Ṛezqi ?... Aaah... Dinna ar Si Ṛezqi...
Ihi dɣa tgerrez maḍi. Iih ad d-nemlilet kan dɣa ar dinna ar Si Ṛezqi.
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Ihi yewqem akka-agi ?... Azekka af laacṛa, ad
d-nemlilet akk ar dinna, ar Si Ṛezqi IPI af ṭnac PIL... Aaa... Ad
teṭṭfeḍ LABYU...
Ɛmeṛ Yuniṭ yenna-yas : Ad ṭṭfeɣ
LABYU deg MIẒ BLAC ?...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Iih. Ad tetɛalla,
a tetɛalla,
Ad tṛuḥ
qbala,
Ad tengi nka w nka,
Ad taf kra ur t-ijina,
Ad teɣwes
f wuqamuma.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Ihi ṢAFIK ad d-aɣeɣ ABIYI ?...
Aali
Tixriṛ yenna-yas : Aha kan tura... ABIYI baṭel.
Dɣa
arba-nni kkren akk ad ṛuḥen. Nnan-as akk : Ihi, neǧǧa-ak
talwit !... Ihi, ar azekka ihi !...
Ihi,
Ihi, qqim deg lehna !... Iih. Ar azekka ma nedder !...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih, ad isahel ṛebbi ! Iih, filaman !... Filaman
!...
Dɣa widak-nni ffɣen.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yeqqim-d weḥdes. Yenna-yas : Azekka... Fwiiiit ! !... (Yuɣal
yenna-yas:) Tura ad aaddiɣ ad rranǧiɣ akk lecɣal-iw...
(Ijbed-d APUṚTFI seg lǧib-is, yenna-yas:) APUṚTFI-agi-inu
as-t-ceggaaɣ i Dadda Gubiṛ... Ar Birxadem... Ar wanda ixeddem. AMANṬU-nni-inu
n ccetwa... Ula d AMANṬU-nni-inu, as-t-ceggaaɣ i Dadda Gubiṛ.
Aserwal-nni-inu... Win akken i yesɛan ijerriḍen... Neɣ ehoe...
Winna ad t-lseɣ nekkini ! Axaṭeṛ lukan as-t-fkeɣ i
Dadda Gubiṛ, diɣen ad t-yels Alabiṛ. Winna, ad t-yels i uzekka
dɣa i uzekka dɣa... D win iyi-ilaqen i wezekka dɣa.
Tahbubuct akked Fafa atentan dɣa
kecment-d, dɣa berxent ar lqaɛa. Lehhtent.
Tahbubuct
tenna-yas : Aah !... Aah !... Eḥḥ... Uuuukk !... Ay a Baba, mmuteɣ
!...
Fafa
ula d nettat tenna-yas : Uuuukk !... Lukan ad tezṛeḍ nekkini ! ...
Ay a yemma, qqaṛseɣ !... Cwi kan... Cwi kan neqḍaa imiṛxis-nni.
Ɛmeṛ
Yuniṭ iṛuḥ yeddem-d aserwal-nni deg tbalizt, imekken-as-t i
temɣart-is, yenna-yas : Aha, aha kemmini !... Ax-n aserwal-agi, seḥḥen-iyi-t-id.
Yerna ɣur-m xiḍ-as taṭuṭuct-nni... Anda akken i yeqqers
deffir. Axaṭer azekka, ad t-lseɣ.
Tahbubuct
tenna-yas : Imi d-tessuffɣeḍ aserwal-agi... Imken aɛni, a Si Ɛmeṛ,
wussen s anda akka-agi ara tṛuḥeḍ, s userwal-agi ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih, ih... Ufiɣ-d ayennat... Ufiɣ-d lxedma.
Fafa
tenna-yas : Amek ?... D tidet dɣa ?... D tidet dɣa tufiḍ
lxedma ?... A lxir imi tufiḍ lxedma !... Ihi melmi ara tebduḍ
lxedma ?
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Eh ?... Melmi... ?... Azekka, af Tnac.
Fafa
tenna-yas : Ihi kra n wussan kan neɣ tufiḍ amekkan DIFINITIF ?...
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Aawwaa... Waqila DIFINITIF.
Fafa
tenna-yas i yemma-s : A yih !... Aha ihi kemmini... Ɣiwel a yih !... Caɛl
takuzint. Akken ad d-nesseḥmu sufella-s aseḥḥad-nni. (Tuɣal
ar wergaz-is, teḥwes-as-d aserwal-nni. Tenna-yas:) Awi-d tura kan
ak-t-id-rreɣ d ajdid.
Dɣa Fafa akked tehbubuct
sedrebzent ar tkuzint.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yeqqim-d waḥdes. Yenna-yas : Muqel kan tura... Azekka tura
akka imir-a... Ur zṛiɣ ara anda ara d-griɣ azekka akka imir-a.
Af ṭnac, ad nɣeɣ iman-iw; af ṭnac u xemsa, wissen, ur zṛiɣ
ara anda ara yiliɣ. Akka-agi, ih. Muqel kan tura... Ṛuḥ tura
keččini, inni-as i ṛebbi ayɣer ?
Attaya tekcem-d yiwet n temɣart,
tezzuɣer-d aqcic d ilemẓi. Teṭṭef-as-d afus. Aqcic-nni
yewwi-d tacekkaṛt n PLASTIK.
Tamɣart-nni
tenna-yas : A Si Ɛmeṛ, ttxil-k ma ulac uɣilif, ak-d-ǧǧaɣ
aqcic-agi dagi... Tura kan ad d-uɣaleɣ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Anwa wa-t weqcic-agi ?
Tamɣert-nni
tenna-yas : A wlidi, d ayaw n Tbuḥuḥt. Yusa-d seg tmurt akken ad
yekk kra n wussan dagi ɣer xalti-s Tabuḥuḥt... Nettat, attan
ulac-itt. Sṭebṭbeɣ-as s axxam, ulac-itt.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iiii... Saniwer i tṛuḥ ?...
Tamɣert-nni
tenna-yas : Anda wi zṛiɣ saniwer i tṛuḥ !... Iḍelli
zṛiɣ-tt deg uganri, tekkubri dinna i wakken ad d-taɣ awren.
Yemken aɛni ihi din i tensa laaca. Imken aɛni ihi ar tura mazal ur
tt-id-tṣaḥ ara nnuba. Ad ṛuḥeɣ ad waliɣ ma
din i tella. Tura ma din i tella, ad tt-id-awiɣ neɣ mulac dayen.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yenna-yas : Iih. Aha ihi... Ṛuḥ, ṛuḥ...
Tamɣart-nni
tuɣal ar weqcic-nni; Tenna-yas Ad k-id-afeɣ dagi ihi tura
keččini.
Dɣa tṛuḥ ad teffeɣ.
Yuɣal daɣen tezzi-d ar Ɛmeṛ Yuniṭ.
Ɛmeṛ
Yuniṭ ur tt-yeǧǧi ara ad d-tenṭeq. Yenna-yas : Iih ih,
anef-as tura dagi. Ṛuḥ tura ihi kemmini sellek...
Tamɣart-nni
tenna-yas : TṚANKIL meskin. Ur ineṭṭeq, ur isawal... Hatah.
Aken kan i d-yusa seg tmurt.
Dɣa teffeɣ. Aqcic-nni
yeqqim af ukersi. Yessers tacekkart-nni ger iḍaṛṛen-is.
Yessusem kan.
Ɛmeṛ
Yuniṭ ula d netta nniqal yessusem kan. ALAFA yenṭeq-d. yenna-yas :
Eh ?
!... Amek ?...
Aha ṭran tura keččini...
Aha ṭran
tura...
Mmel-iyi-d tura keččini, ma tzemreḍ. Tte, ttwe,
ttwe ! Susem !
Susem.
Iṛḥem waldik, ṛju tura.
Eǧǧ-iyi qbel ak-d-sfehmeɣ.
Muqel tura...
I lukan
Keččini
Azekka tura...
Ad teṭṭfeḍ
akka-agi AṚIBULBIṚ deg ufus-ik... Eh ?... ṛju tura.
Eǧǧ-iyi ak-d-sfehmeɣ.
Ad teṭṭfeḍ
akka-agi ARIBULBIṚ
APṚI ad t-greḍ s imi-k... Tesliḍ ?...
Akka-agi, hatah.
Ad t-greḍ akka-agi s imi-k.
Hatan
tura tegreḍ-t s imi-k
AṚIBULBIṚ-nni...
Wali tura.
Akka-agi, hatah.
APṚI,
mi t-greḍ s imi-k...
Ad TTIKULI yiwet tseqqiṭ kan
Ad TTIKULI yiwet tseqqiṭ
Tik ! Ṭak !
Acu i d tiseqqiṭ ?
Insigad. Tik ! ṭak !
Am wakken i s-yenna Si Ryaditu : Ulac maḍi.
Tik ! Ṭak
Din din
Iih
MI ALUṚ...
Ger tik-nni amezwaru
Akked Ṭak-nni wis sin...
Iiiiiieiiiiih ! !...
Twalaḍ
adrar-nni i yellan akkenni ger-asen, ee ? !...
Iih... Adrar-nni, ih...
Iih, ih... APISṬULI-nni, ih, ih !...
Iih. D
winna i d adrar-nni i k-d-qqareɣ.
Tfehmeḍ akka-agi tura ?...
ṛju tura, ak-t-d-sekneɣ.
Ak-id-sekneɣ APISṬULI-nni
i k-d-qqareɣ
Hatan tura UPISṬULI-nni i k-d-qqareɣ.
D wagi hatah.
Twalaḍ-t ?
S UPISṬULI-agi tura...
Hatan tura...
Tik ! Ṭak !
Tik telliḍ.
Ṭak ulac-ik !
Fwiiiiit !... Ulac ! Dayen !
Kullec yexfa ger wallen-ik !
Tfehmeḍ
akka-agi tura ?...
Axaṭer tezriḍ ayɣer ?...
AKKUẒ D LAGACIṬ !...
ALUṚ tura diɣenTAGACIṬ-agi...
Hattan tura...
Muqel-d tura ar dagi
TAGACIṬ-agi...
Hattayen
tura nelḥeq-d ɣur-s
TAGACIṬ-agi...
As-tetkkiḍ akka-agi dagi sufell-as.
I umesmaṛ-agi...
PAAAF ! !...
Iɛedda lqecc-ik.
PAAAF ! !
Am
wass-agi tura,
Aqlaɣ nekk akk yidek tura dagi...
Aqli nekk akked tmeṭṭut-iw...
Nekk
akked tḍeggalt-iw...
Iṭij, abeḥri, tili...
PAAAF ! !...
Hup ! Dayen.
Ulac ni tameṭṭut,
Ni taḍeggalt.
Ulac akk.
Amenḍeṛ...
Nekkini s yiman-iw...
Ur zṛiɣ ara nekkini s yiman-iw
Ur zṛiɣ
ara anda ara d-griɣ.
Hatan SITADIR tura acu iyi-rḥan nekkini.
Nekkini...
D
aqerru-iw iyi-rḥan, nekkini.
Mačči d taḍeggalt
Mačči d tameṭṭut-iw
Iyi-rḥan
nekkini.
Nekkini,
Bɣiɣ ad zṛeɣ
Amek ara teḍru yidi,
nekkini.
Nekkini s yiman-iw...
Ɛmeṛ Yuniṭ-agi...
Bu sin iḍaṛṛen-agi
I tettwaliḍ akka-agi sdat-k...
Iih, bɣiɣ ad zṛeɣ
M akken ara nɣeɣ iman-iw...
Iih, bɣiɣ ad zṛeɣ
Anta tamda ara iyi-ččen.
Axaṭer bu sin iḍaṛṛen-agi,
Am wakken i s-qqaren imezwura...
Yak akka ?
Qqaren-ak
Ciṭuḥ
i teṛwiḥt
Ciṭuḥ i telwiḥt
Yak ?...
SAFIDIR bu sin iḍaṛṛen-agi
Deg-s talwiḥt.
U talwiḥt-nni deg-s taṛwiḥt.
Ehoe. Susem.
Ttwe ! Susem keččini.
Eǧǧ-iyi qbel ad fakeɣ ameslay.
Bu. Yak akka
?...
SAFIDIR bu sin iḍaṛṛen-agi
D talwiḥt.
IPI la k-qqaren talwiḥt-agi
Tezr-itt teṛwiḥt.
Ii, MI amek imir-nni umbaad imiren APṚI ?
Axaṭer
dagi tura akka-agi alammi d dagi
Ii... Alammi d dagi ṢABA...
Alammi d dagi
Fehmeɣ kullec.
BU.
Atan tura PAAAF !
Atan
tura TIRIƔ af taṛwiḥt-nni.
MI di teṛwiḥt talwiḥt-nni...
Taṛwiḥt-nni, nettat,
Ffwiiiit !
Attan tura terra akinna d asawen.
Taṛwiḥt-nni-inu
Ad tefferfir, ad tefferfir deg genni,
Ad tettɣenni af ṛaṣul lleh.
APṚI
Ṛebbi as-d-isiwel.
-
As-yinni wi kem-ilan, a taṛwiḥt ?
-
Nettat, as-tinni nekkini d taṛwiḥt
N Ɛmeṛ Yuniṭ.
-
Netta, as-yinni ma TESSUFṚIḌ ?
-
Nettat, as-tinni iiiiii... A wi k-yeḥkan
!...
-
Dɣa ṛebbi, as-yinni ihi tura d nnuba n
ccḍeḥ
Dɣa taṛwiḥt-nni
Ad tebdu tceṭṭeḥ
Sebḥan
lleh, alleh,
A win yeṭṭfen igenwan.
Sebḥan lleh, a lleh
Mi
d-nudder isem-ik, d aḥlawan.
Sebḥan lleh, alleh,
Argaz tura d win yeswan.
Sebḥan leh, a lleh,
Almi d-negra deg yir lawan.
Ayagi daɣen,
Ula d ayagi daɣen...
Alammi d dagi daɣen ;
Fehmeɣ kullec.
MI
!...
Amek imiren APṚI ? !...
Inni-iyi-d tura keččini...
Amek
imiren APṚI ?
Aha, ah !...
ISK m akken ara yemmet yiwen,
ISK
APṚI, m akken ara yaweḍ
Ar dinna,
Ar laxeṛt...
ISK
ad d-yekker ?
Iih. Aha kan tṛan tura keččini, fru-iyi-tt-id !
Imi tettarraḍ iman-ik tḥerceḍ.
Iih. Inni-iyi-d tura keččini,
ISK ad d-yekker ?
Iih, ISK ad d-yekker ? Neɣ
Ad yeqqim kan akkenni seddaw n tmurt
ḥalamma rkan yeɣsan-is ?
Hata wacu bɣiɣ
ad zṛeɣ, nekkini.
Iih,
Nṭeq tura keččini, ah !...
Aha, ah ! !...
Tamɣart-nni...
Tin akken-nni yeǧǧan aqcic-nni dinna, attayen tuɣal-d. tenna-yas
: Dayen, dayen !... Ak-ibarek ṛebbi, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ.
Dayen, attan tuɣal-d xalt-is. Dayen, ufiɣ-tt. (Tuɣal ar
weqcic-nni, teddem-as tacekkart-nni n PLASTIK. IPI theddeṛ-as s
ifassen-is. Teqqar-as:)Yya-n, yya-n ad nṛuḥ tura. Attan tuɣal-d
xalt-ik... (Tuɣal ar Ɛmeṛ Yuniṭ, tenna-yas:) Iih... Axaṭer
d agugam, yerna yaaẓeg. Ur isell ara meskin. Tisin, yusa-d... Ma yella,
bac akken ad d-yinni kra, meskin, ur yezmir ara. Ak-ibarek ṛebbi a Si Ɛmeṛ
Yuniṭ. Ḥarz-ik, a Si Ɛmeṛ Yuniṭ Akka-agi i t-id-teǧǧa
yemma-s meskin, d agugam yerna d aaẓug...
Dɣa tamɣert-nni teffeɣ
nettat d weqcic-nni.
Ɛmeṛ
Yuniṭ yeqqim-d waḥdes. Yessusem. ciṭuḥ akka yuɣal
yenna-yas : Azekka af ṭnac, ihi yak ?...
Numéro
127 Septembre 2023
Tamkudt 1 :
Ḥanun zanun, ur neṛwi tuzzya i
lkanun !
Sɣur Mouloud Sellam
23-01-2023
Ḥanun zanun, ur neṛwi
tuzzya i lkanun !
Mačči yakk awalen
nettmeslay d awalen i d-yekkan seg taɛṛabt , am wakken ɣillen
kra, llan wawalen ttmeslayen s taɛṛabt n lezzayer neɣ s tmaṣrit
d awalen i d-yusan si tutlayin-nniḍen, si " Tmaziɣt " neɣ
si Tutlayin-nniḍen, aṭas n wawalen i d-ukren waɛṛaben
seg tutlayin-nniḍen am "Tuwdayt", "Tamaziɣt",
"Tafarist" , " Tagrigit", rran-ten yakk d ayla-nsen, nekni
numen-iten , ladɣa ma nemmeslay-d ɣef "Taɛṛabt lfuṣḥa"
(Arabe classique).
Wammag tutlayin iɣerfan
n Tmazɣa ( imaziɣen yettwaɛerben), neɣ n "imaṣriyen"
, " isuriyen" xelḍent deg-sent wawalen i d-yekkan seg
tutlayin-nniḍen mačči seg "Taɛṛabt" kan ,
yerna anta tutlayt zeddigen deg umaḍal ? Ulac maḍi .
Awal " Taqbaylit "
mebla ccekk d awal i d-yekkan seg Taɛṛabt ɣas ulamma llan wid
yebɣan ad t-rren d awal n Tmaziɣt , akken yeqqar uneɣrim :
"melmi bɣan ad ččen aɣerda , ad as-semmin "
ččiṛbuɛ ".
Ulayɣer nessegget awal ɣef
tid ara ɣ-yerren ar deffir, Iṛumyen, Aɛṛaben, rennun-d
awalen imaynuten , ɣas d ibeṛṛaniyen, i tutlayin-nsen iwakken
ad tent-sḥemmlen yakk i wid i tent-yeqqaren, nekni d aserwel i nessarwal
imdanen fell-as, ula d win-nneɣ "Iqbayliyen ". Wid yettarun yakk
ass-a " Taqbaylit " zgan ikcem-iten ccekk deg wayen ttarun, ttcukkun
deg "wawalen" armi i sen-yuɣal d aṭan, ttewsewsen ɣef
"Taɛṛabt" , yerna tarwa-nsen d taɛṛabt ilemden
yal ass deg uɣerbaz, tilawin-nsen zgant ttwalint isura s "Taɛṛabt",
ur cliɛent di Teqbaylit.
Tuget n wid yettarun
"Taqbaylit" ass-a, werǧin nudan ad ṣeggmen tira-nsen akken
iwata, la ttezzin kan din "ḥanun zanun" , ttɛawaden i yiɣsan
asewwi (asebbwi) , werǧin nudan ɣef usnerni n tutlayt-nsen s ubrid n
tussna, tussna ara ɣ-yesseddun ar sdat, xerṣum tin ara ɣ-d-yerren
ar ubrid yessuffuɣen . Neǧǧa tussna neḍfeṛ tasertit
ur nemɛin ( acku ula d tasertit tella tin yesdukulen, tin inefɛen) .
Neǧǧa imussnawen (linguistes , écrivains) neḍfeṛ wid
yessexṛaben (wid ur nessin i kra, ulamma i tsertit) . Neɛya, neɛya,
d ayen neɛya !
Acku ma neḍfeṛ
akka, yegguni-yaɣ nnger.
Lmulud Sellam
Tamkudt 2 :
Tacacit iruḥen,
a gma-inu…
Sɣur Amar Mechri
Si igzaktemma akka iyi-teḍṛa asmi ddiɣ
d lmuziga, ţɣennin nnacidat lmuǧahidin, mi sekren times i iceɛlen
deg uzaɣar akken ad tirin yis-s yiwet yiwet, snat snat ɣef lkazirna
nni n Sinigal (msakit, armi d-yeffeɣ yiles-nsen d azeggaɣ), dɣa ɣaḍen-aɣ
nunef-asen nniṭwayin yis-s anzaren-nsen mi ten-yewwet ubeḥri. Xelɛen
msakit, imir quqṛen-aɣ, azzel, tizrugin, tizergatin, tizniqin,
tizenqatin, tizebgatin,... tigerzatin-iw feclent, kkulint, teɣli-yi
tcacit-iw tazeggaɣt, ala tinna i sɛiɣ... Terwi fell-i, xas d
argaz amergaz n 7 snin, lkuraj ay atmaten, uɣaleɣ ad ţ-id-awiɣ,
walaɣ-ţ deg terga imi ţ-ţawin waman...
Akken kan bbwḍeɣ, walaɣ yiwen
usinigali yebluki-ţ s uRangers nekk tamitraillette inu tugi ad telḥu.
Sirklin-iyi-d. A ssiɛqa, yerna ur asen-ţaken ara iṚumyen ad ččen ad rwun. Iḥun
Ṛebbi, walan ḍeɛfeɣ mliḥ, ula ara ččen
deg-i. Taggara, nḥemdik ncekkrik, yusa-d lyuṭna-bu-leccac, yeggul
deg-i ɣennaɣ-as-d "Chiry-ji-teme -chiry-ji-tador...", imir
iserreḥ-iyi rewleɣ, anef i tcacit (seg wasen ur ţ-rriɣ).
Lḥaṣun, lizikupter nnig-neɣ,
tabanant-nni ters-d, lmitrayuz, iferrawen n tejnant ţafgen, ḥuzan-iyi-d
s ameẓẓuɣ-agi ayeffus i isellen, yejreḥ winna-nniḍen...
Lyuṭna-nni yuɣal-d, yenna-yi-d, ṛuḥ kan tura, mara
tefru, ad teţţaɣeḍ sin ipansiyuten, yiwen sɣur-neɣ,
wayeḍ sɣur Sinigal n Tala-Lkamra. Dɣa, di stiqlum-nni, akken i
teḍṛa: ɣef 9 snin, sulin-iyi ɣef lqermud, sin ipansiyuten,
gerrzeɣ, imawlan-iw zgan ţezmumugen. Dɣa, kra lechur-akken, di
63, mi sliɣ, ffɣen diɣen kra yemṭurniyen nniḍen ar
umadaɣ, ruḥeɣ ɣur-sen. Tazwara, ţawiɣ-asen
corned-beef, taggara, imṭurniyen-nni
zzenzeɣ-ten s upansiyu-nniḍen ɣer yesnuṛaf
isemsanen yeţherrisen,.. axaṭer ulac tiɣin bbwawal, yeqqejqej
uxecxuc-nsen...
Ciṭ kan akka, ndekwaleɣ-d, ziɣ d
targit i urgaɣ... Amek akka? 62 d aseggwas-ayeni! Cfiɣ-as i
tcacit-nni tazeggaɣt. Ayhuhh... Tegzem tasa-w, tcacit-nni... A ssimra!
Tura ulac akkw am tidak! Nnser tura, sers-it yerɣa, kkes-it yerka, atg.
Aḥric-a amezwaru,
uriɣ-t-id d tiririt
(timerna ɣef usarag n umeddakel-iw Tariq) —
https://www.facebook.com/100068758609141/posts/346515380983746/
Aḥric
wis-sin,
Rniɣ-as
akka:
Dɣa
yenna-yas Winnatent nni yexxubten i Tinna yenzan:
— Aglalez
teglalzeḍ, meqqar kemmel kan...
Terra-yas-d:
— Uk! Tura
winna iban! Maɛna... Ur ẓriɣ ara acu d-yerna Ṛeppwi deg
usuden-agi n 'icenfiren! (*)
(*) GM. Tanfalit-a, qqarent-ţ tlawin s tuffra, ladɣa i yirgazen i
ɣallent ṣsḍen acemma imi tent-iɛennun srid ɣer
uqemmuc, send ad ṣubben ɣer uderbuz.
Numéro
127 Septembre 2023
L’étude
:
La récurrence de la structure tripartite dans l’ungal
« Tettḍilli-d, ur d-tkeččem » de Σmer Mezdad
par Fetta BLANCO-BOUNEFFA,
Dossier de littératire berbère,
Inalco 2013-2014
La littérature c’est ce que les professeurs et les éditeurs insèrent dans la littérature. Ses frontières se
déplacent quelquefois, tout doucement. Toutefois, il est inenvisageable de glisser de son étendue à sa compréhension. La littérature c’est
la littérature. (Compagnon Antoine, 1998)
Le texte tel qu’il est écrit et l’intention de celui qui l’a écrit,
c’est-à-dire, l’auteur,
ne
conduisent pas à
détenir la signification du texte. Se limiter seulement à ces deux critères aboutira à une
interprétation insatisfaisante du texte. Et encore, peut-on réellement connaître l’intention de
l’auteur (Compagnon Antoine, 1998) ?! Barthes présume que depuis toujours, dès lors qu’un fait est
raconté par voie de
l’écriture, celle-ci, commence ; quant
à l’auteur, il entre dans sa propre mort1.
La fonction d’auteur est caractéristique du mode d’existence,
de circulation et de fonctionnement de certains discours à l’intérieur d’une société. Parmi les caractères différents qui pourraient être
reconnus à la fonction-auteur c’est qu’elle peut donner lieu simultanément à plusieurs ego (FOUCAULT Michel, 1969). C’est l’une des raisons qui fait que l’unité d’un texte n’est pas dans son origine mais dans sa
destination (le lecteur). (BARTHES
Roland, 1968)
La littérature parle-t-elle du monde? Certes, le livre sépare le monde de l’écrivain, mais la littérature parle bien de lui.
Quant à la force du style,
elle résiderait notamment dans ses trois aspects fondamentaux,
que l’on ne
peut ni éviter, ni dépasser. Il permet d’identifier l’auteur, il est une variation formelle sur contenu
stable et il est
une
sélection entre divers « écritures ». (Compagnon Antoine, 1998)
L’on a étudié ce qu’est le roman, donc il serait inutile de revenir dessus.
Toutefois, ce qui est dit plus haut sur la littérature, pourrait
aisément s’appliquer sur le roman.
Comment analyser alors le dernier roman d’Amar Mezdad ; le romancier -médecin de profession-, né
en 1958, que l’on ne voit jamais et que l’on ne connait que très peu... Beaucoup expliquent cela par
sa modestie. On a étudié et même interprété certains de ses poèmes, les plus connus : Yemma tedda ḥafi et Cebḥent tira2. On a par ailleurs, cité certain de ses écrits dans les chansons, notamment par Zimou3. Ses romans
figurent parmi les meilleurs dans
la littérature kabylophone et kabyle. Il a écrit :
·
Tafunast igujilen, poèmes, 1977 et 1993 ;
·
Iḍ d wass,
roman, 1990 et 2010 ;
·
Tagrest Urɣu, roman, 2000 ;
·
Tuɣalin, nouvelles, 2003 ;
·
Ass-nni, roman, 2006 ;
·
Tettḍilli-d, ur d-tkeččem, 2014.
Au début de la lecture, le contenu de « tettḍilli-d, ur d-tkeččem » m’a semblé quelque peu naïf. En effet,
l’histoire relatée en
un
kabyle vernaculaire, puisant quelquefois dans la néologie, était des plus
ordinaires. Petit à petit, en avançant, je commençais à détecter comme une certaine logique. Mon
attention a été particulièrement attirée, non pas par le style, mais par la structure du texte et ses
deux fonctions mimétique et historique.
1
2
Mennad, Cebḥent tira : http://www.youtube.com/watch?v=2hCzVGie8A4, consulté le 08/05/2014.
3
Zimu, Iḍ
d wass : http://www.youtube.com/watch?v=c7KCTJlfq4U, consulté le 08/05/2014.
J’ai alors décidé de
considérer
ce texte comme
un
matériau brut ; que
l’on découvre
pour la première fois ; de relever ses principaux composants (ici, des extraits du texte avec leur objet), de les classer et de les réorganiser
d’une
façon à en
faire sortir un
ensemble cohérent.
Du moins, je
l’espère !
Puisqu’il s’agit d’un roman kabylophone et kabyle, je me permets de garder la transcription usuelle des « langues berbères
» des noms propres, de quelques expressions et des extraits du
livre.
Voici donc
ce qui
ressort de l’analyse du texte :
Introduction
I. Un « ungal
», des histoires, des
protagonistes et des
chrono-topos
1.1.
Sɛid
1.2.
Meẓyan
1.3.
Utudert
a.
Le
départ
b.
L’incident
c.
L’arrivée
a.
Les années 1980 ou le printemps berbère
b.
Les années 1990 ou la décennie noire
c.
Les années 2000 ou le printemps noir
a.
Le temps
de Sɛid ou le passé
omniprésent (Megduda)
b.
Le
temps
de Meẓyan ou la réalité du présent (Amsebrid)
c.
Le temps d’Utudert ou l’avenir
en construction (Aberriq)
3.1.
La
ville ou la
capitale
3.2.
La route (le lieu de l’incident)
3.3.
Le village ou Iɣil-Uzzal
1.1.
L’insertion dans
une
littérature
fictive
1.2.
L’usage de l’oraliture
1.3.
L’usage de l’i-documentation
II. 2. Des intrigues qui tiennent en haleine…
2.1.
Quelle est
la date de ce jour?
2.2.
Que
contiennent-elles
?
2.3.
Que
veut-il ou que lui
arrive-t-il ?
1.1.
Le
berbère
1.2.
La
liberté
1.3.
Le
livre
III.2. Ḍallen-d, kecmen-d
2.1.
L’arabe ou le français
2.2.
L’oppression
2.3.
La suspension de l’écriture
III.3. Nced-itent-id, ad